Η αγριελιά της ανθρώπινης φύσης: η προπατορική αμαρτία

Η προπατορική αμαρτία δεν ήταν η παρακοή μιας ασήμαντης εντολής του Θεού αλλά ήταν μια αποστροφή από τον Θεό και μια στροφή από το φως προς στο σκοτάδι της αμαρτίας ως αποτέλεσμα της απομάκρυνσης του ανθρώπου από τον Θεό. Το κακό αρχίζει από την στιγμή που ο Αδάμ βρίσκεται μακριά από την ευεργετική παρουσία του Θεού, η απουσία της οποίας προκάλεσε ανήκεστες για πολλά χρόνια βλάβες στο ανθρώπινο γένος και όχι μόνο, γιατί κοντά στον άνθρωπο διαστρεβλώθηκε και όλη η φύση.

 Έκτοτε όλα τα όντα της φύσης, άψυχα και έμψυχα, και ιδιαίτερα ο άνθρωπος, ζούνε μέσα στον κόσμο της φθοράς και του θανάτου. Τα άψυχα φθείρονται, τα έμψυχα πεθαίνουν. Η φθορά και ο θάνατος είναι πια μόνιμος σύντροφος των όντων, αλλά αυτά επειδή είναι τέλεια δημιουργήματα του Θεού, ο Θεός δεν τα εγκατέλειψε κι έτσι για μεν τα άψυχα έχουμε την αλλαγή της φυσικής τους κατάστασης όχι όμως και την εξαφάνισή τους. Αυτό τονίζει ο νόμος της αφθαρσίας της ύλης του χημικού επιστήμονα Λαφουαζιέ, ο οποίος κινείται στην επιστημονική και φιλοσοφική τροχιά του Ηράκλειτου, ο οποίος είπε ότι «τα πάντα ρει και ουδέν μένει αμετάβλητο».

          Για τον άνθρωπο ο καλός Θεός από την μεγάλη του αγάπη σε αυτόν του χάρισε την μερική αθανασία με την διαιώνιση του είδους και στη συνέχεια την παντοτινή αθανασία με την Ανάσταση του Χριστού. Την αθανασία επιδίωξε ο Αδάμ με λανθασμένο τρόπο, τρόπο που του συμβούλεψε ο Παμπόνηρος Διάβολος και τον παραπλάνησε. Με την διαιώνιση του είδους ο άνθρωπος πεθαίνει μεν αλλά αφήνει απογόνους, για να συνεχιστεί η ζωή. Ο Αδάμ περιφρόνησε την αιώνια ζωή του Παραδείσου και επέλεξε χωρίς να το σκεφτεί σοβαρά την πρόσκαιρη ζωή της αμαρτίας.

          Ο θάνατος παίρνει πολλές μορφές και άλλοτε είναι ήπιος, όπως μια μικρή ασθένεια, και άλλοτε πιο σκληρός, όπως είναι ο θάνατος. Πάντως ζούμε μέσα σε αυτό το κλίμα της φθοράς κάθε ώρα και κάθε στιγμή  χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Ο θάνατος αρχίζει ακόμη από την γέννηση, γιατί από εκεί και μετά ξετυλίγεται το κουβάρι της ζωής, ώσπου να ξετυλιχθεί όλο αργά ή γρήγορα.

          Η ανθρώπινη φύση έχει διαταραχθεί, έχει διαστρεβλωθεί, έχει ξεφύγει από τον προορισμό της. Ο προορισμός του ανθρώπου αλλά και όλων των φυτών και των ζώων είναι η καρποφορία. Ο Χριστός όταν είδε την άκαρπη συκή, την καταράστηκε και ξεράθηκε, η άκαρπος άμπελος κατά την παραβολή του Κυρίου κόβεται «και εις πυρ βάλλεται». Η καρποφορία είναι η εντελέχεια κατά τον Αριστοτέλη. Το φυτό αποκτά ρίζες, κορμό, κλαδιά, φύλλα και ανθίζει και στη συνέχεια καρπίζει. Αυτή είναι η πορεία διαδρομής των φυτών. Τα καρποφόρα και εκμεταλλεύσιμα φυτά που καλλιεργούνται είναι όλα μπολιασμένα. Το πρόβλημα όμως είναι αν και κατά πόσο το φυτό  μπολιάστηκε  με ένα  γερό και καλό «μπόλι», διαφορετικά δεν θα έχει την προσδοκώμενη καρποφορία. Ας πάρουμε τώρα μια αγριελιά, για να δείξουμε τί θέλουμε να πούμε.

          Η αγριελιά είναι το υποκείμενο κάθε καλλιεργήσιμης ελιάς. Για να αποδώσει  όμως καρπούς η αγριελιά πρέπει να μπολιαστεί, αλλά παρόλο ότι θα είναι μπολιασμένη εν τούτοις η υποκείμενη αγριελιά συνεχίζει να βγάζει βλαστάρια, τα λεγόμενα «παραβλάσταρα». Για να μην παίρνουν τα παραβλάσταρα όλους τους χυμούς του δέντρου και δεν κάνουν καρπούς, πρέπει να κοπούν για να αφήσουν την μπολιασμένη ελιά να αναπτυχθεί και να καρποφορήσει. Κι’ αυτό δεν γίνεται μια φορά αλλά συνεχώς κάθε χρονιά και κάθε τόσο κόβονται αυτά τα παραβλάσταρα. Ας έρθουμε τώρα στον συμβολισμό της παραβολής.

          Το «μπόλι» είναι ο αναγεννημένος  άνθρωπος που γεννιέται από την κολυμβήθρα του βαπτίσματος. Πάνω στην άγρια ανθρώπινη φύση, που την διαστρέβλωσε η αμαρτία της παρακοής και της απομάκρυνσης από τον Θεό, έρχεται και μπολιάζεται η νέα εν Χριστώ φύση, αγιάζεται, ντύνεται προσωρινά την αφθαρσία και γίνεται δυνάμει άγιος. Έτσι δίνεται η δυνατότητα να αγωνιστεί κατά της άγρια διαστρεβλωμένης φύσης του και να βοηθήσει να αναπτυχθεί το καλό μπόλι, με το οποίο εκκεντρίστηκε η μεταπτωτική αμαρτωλή του φύση. Η υποκείμενη όμως αποξενωμένη από τον Θεό ανθρώπινη φύση εξακολουθεί και «πετάει» παραβλάσταρα, που δεν είναι άλλο από τα πάθη του ανθρώπου. Όπως κόβουμε τα παραβλάσταρα, για να αναπτυχθεί το μπόλι, έτσι κόβουμε τα πάθη, για να αναπτυχθεί η νέα εν Χριστώ φύση του ανθρώπου. Τα παραβλάσταρα από τη μια τα κόβεις  και από την άλλη ξαναπετάνε, έτσι και τα πάθη μπορούν να πετάξουν και να αναπτυχθούν ανά πάσα στιγμή. Χρειάζεται προσοχή και συνεχής αγώνας εκκαθάρισης των παθών.

          Αλλά και αυτό δεν είναι αρκετό. Αυτό είναι η αρνητική αντιμετώπιση της ανακαινούμενης φύσης του ανθρώπου. Χρειάζεται και η θετική με την δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για την ομαλή ανάπτυξη του ανακαινισμένου ανθρώπου. Όπως το φυτό χρειάζεται σκάλισμα, πότισμα, λίπανση, ράντισμα και κλάδεμα έτσι και η ανθρώπινη φύση, για να επανέλθει και να διατηρηθεί στην αρχική της κατάσταση χρειάζεται ανάλογη περιποίηση. Η εκκλησία μας δίνει τα εφόδια, για να ανταπεξέλθουμε σε αυτές τις απαιτήσεις. Η Θεία κοινωνία, ο αγιασμός, το ευχέλαιο, οι ακολουθίες της εκκλησίας και η μελέτη της Αγίας Γραφής είναι τα μέσα για την σωστή ανάπτυξη του ανθρώπου και ιδιαίτερα του χριστιανού. Για παράδειγμα το κλάδεμα και εδώ χρειάζεται είτε για να κοπούν τα ξερά κλαδιά είτε για να αναπτυχθούν τα υπόλοιπα κλαδιά και να φέρουν περισσότερο καρπό. Μετά από όλες αυτές τις εργασίες έρχεται η καρποφορία με τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος. «Εγώ είμαι η άμπελος», λέγει στην παραβολή του ο Κύριος, «εσείς τα κλήματα και γεωργός είναι ο Θεός Πατέρας μου». Τα κλαδιά μόνο όσο είναι συνδεδεμένα με τον κορμό, τον Χριστό, μόνο τότε φέρνουν καρπό. «Μείνατε εν εμοί, ίνα πλείονα καρπόν φέρητε» τονίζει ο Κύριος.

Συμπέρασμα

          Η ανθρώπινη φύση είναι δεδομένο ότι είναι διαστρεβλωμένη. Το πρώτο βήμα για την απάλειψη της διαστρέβλωσης είναι φυσικά το βάπτισμα και η συμμετοχή στα μυστήρια της εκκλησίας, για να αναπτυχθεί ο νέος άνθρωπος, ο ανακαινούμενος εν Χριστώ. Η σύνδεσή μας με τον Χριστό μας εξασφαλίζει την ομαλή ροή των ζωτικών χυμών για την πνευματική μας ανάπτυξη. Παράλληλα ο αγώνας κατά των παθών είναι συνεχής και αδιάκοπος, γιατί συνεχής και αδιάκοπος είναι η επίθεση του Πονηρού, ο οποίος θέλει να μας επιστρέψει και πάλι στην αγριεμένη μας φύση μακριά από τον Θεό. Συνεπώς η καλή καρποφορία εξαρτάται από όλα τα παραπάνω αλλά και από την συνεχή επαγρύπνηση, γιατί είναι άγνωστο πότε θα έλθει ο Νυμφίος της εκκλησίας και τότε μήπως βρεθούμε «εκτός νυμφώνος».