…ἠλάττωσας αὐτὸν βραχύ τι παρ᾿ ἀγγέλους…(Ψαλμ. 8,6)

21 Ιουνίου 2023

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=375449)

5 τί ἐστιν ἄνθρωπος, ὅτι μιμνῄσκῃ αὐτοῦ; ἢ υἱὸς ἀνθρώπου, ὅτι ἐπισκέπτῃ αὐτόν;

Ερμηνεία

          Ο άνθρωπος έτσι, που κατάντησε μετά την παρακοή, έγινε ένα τίποτα. Εμείς για να δείξουμε την περιφρόνησή μας για έναν άνθρωπο, που υποκύπτει σε πιέσεις, δωροδοκείται, δουλεύει για άλλους, έχει αφεντικά, τον λέμε «ανθρωπάκι» ή ανθρωπάριο». Με τις εκφράσεις αυτές θέλουμε να τονίσουμε ότι αν αξίζει κάτι στον άνθρωπο είναι η αξιοπρέπεια, η τιμιότητα, η ευγένεια, η συνέπεια κλπ. Δυστυχώς είναι πολλοί αυτοί που υποκύπτουν σε αυτούς τους πειρασμούς και έτσι χάνουν την ανθρωπιά τους, χάνουν την αξία τους, γίνονται ένα τίποτα, έστω κι αν ο κόσμος τους θαυμάζει και τους ζηλεύει. Ο άνθρωπος πλάστηκε «καθ΄ομοίωσιν» του Θεού, δηλαδή είναι ένας «δυνάμει θεός» αλλά  δυστυχώς υποσκάπτει την ελευθερία του και  γίνεται δούλος του Διαβόλου. Αμαυρίζουμε το πρόσωπό μας και δεν έχουμε πρόσωπο να αντικρύσουμε τον Θεό. Και ο υμνωδός βάζει στο στόμα του κεκοιμημένου να παρακαλάει τον Θεό και να του θυμίζει το «κατ΄εικόνα» «Εικών ειμί της αρρήτου δόξης σου, ει και στίγματα φέρω πταισμάτων». Όλοι ξεχνούν έναν τέτοιο εξαχρειωμένο άνθρωπος, μόνο ο Θεός δεν τον ξεχνάει. Έγινε άνθρωπος, όπως και αυτός, για να τον σώσει. Το επισκέπτεται συχνά, χτυπάει την θύρα της καρδιάς του να μπει μέσα κι εμείς δεν του ανοίγουμε.  Κι όμως, κι έτσι  που είναι, ακόμη αξίζει περισσότερα. Ο θεός τον τίμησε με πολλά χαρίσματα.

6 ἠλάττωσας αὐτὸν βραχύ τι παρ᾿ ἀγγέλους, δόξῃ καὶ τιμῇ ἐστεφάνωσας αὐτόν,

Ερμηνεία

          Τον άνθρωπο ο Θεός τον έπλασε μετά από την δημιουργία των νοερών δυνάμεων, των αγγέλων, κι όμως είναι ανώτερος από τους αγγέλους, διότι και προσωπική φροντίδα κατέβαλλε και τον πλούτισε με σώμα που δεν έχουν οι άγγελοι. Ο άνθρωπος μετέχει και της φυσικής και της νοερής κτίσεως. Και το σπουδαιότερο ο Χριστός έγινε άνθρωπος όχι άγγελος για να σώσει τον άνθρωπο. Μπορεί λοιπόν να φαίνεται ότι είναι κατά τι λιγότερο από τους αγγέλους, όμως τον στεφάνωσε με δόξα και τιμή. Την υπέρτατη θυσία του Χριστού σε κάθε Θεία Λειτουργία δεν την επιτελούν άγγελοι αλλά άνθρωποι, οι ιερείς, ενώ οι άγγελοι απλώς παρίστανται και παρακολουθούν την θυσία. Ο Χριστός τίμησε όχι μόνο το δικό του το σώμα αλλά και των αγίων, οι οποίοι ολόκληροι, ψυχή τε και σώματι, «μετέστησαν» κοντά στη δόξα του Θεού, όπως η Παναγία, ο προφήτης Ηλίας, ο Ενώς, ο ευαγγελιστής Ιωάννης, αλλά και όλοι οι πιστοί στην τελική τους  Κρίση.

7 καὶ κατέστησας αὐτὸν ἐπὶ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου· πάντα ὑπέταξας ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτοῦ,

 8 πρόβατα, καὶ βόας ἁπάσας, ἔτι δὲ καὶ τὰ κτήνη τοῦ πεδίου,

9 τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ τοὺς ἰχθύας τῆς θαλάσσης, τὰ διαπορευόμενα τρίβους θαλασσῶν.

Ερμηνεία

          Ο Θεός δημιούργησε πρώτα τα ζώα, τα κτήνη, τα θηρία και τα ερπετά και ύστερα με την συνεργία και των άλλων δύο προσώπων της Αγίας Τριάδος έπλασε τον άνθρωπο, τον άνδρα και την γυναίκα, και τους έδωσε εντολή να αυξάνονται, να πληθύνονται και να κατακυριεύσουν την γη. Ο Δαυίδ εμπνεύστηκε από το χωρίο της Γένεσης του Μωυσή, το οποίο έχει ως εξής:«καὶ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, κατ᾿ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν, ἄρσεν καὶ θῆλυ ἐποίησεν αὐτούς. 28 καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς ὁ Θεός, λέγων· αὐξάνεσθε καὶ πληθύνεσθε καὶ πληρώσατε τὴν γῆν καὶ κατακυριεύσατε αὐτῆς καὶ ἄρχετε τῶν ἰχθύων τῆς θαλάσσης καὶ τῶν πετεινῶν τοῦ οὐρανοῦ καὶ πάντων τῶν κτηνῶν καὶ πάσης τῆς γῆς καὶ πάντων τῶν ἑρπετῶν τῶν ἑρπόντων ἐπὶ τῆς γῆς (Γεν.1,27-28). Τον άνθρωπο ο Θεός τον έκανε βασιλιά της φύσης, αφού όλα  τα ζωντανά είτε στη στεριά είτε στον ουρανό είτε στη θάλασσα ήταν υποταγμένα σε αυτόν. Ο άνθρωπος είναι κυρίαρχος της φύσης, αφού αυτήν ο Θεός την έπλασε για τον άνθρωπο. Και προ της παρακοής η φύση ήταν φιλική μαζί του, όμως μετά την παρακοή η φύση αγρίεψε, όπως αγριεύει κάθε φορά που ο άνθρωπος απομακρύνεται από τον Θεό. Ο άνθρωπος πρέπει να παραμείνει διαχειριστής όχι εκμεταλλευτής της φύσης. Η φύση έγινε για να τον εξυπηρετεί στην ζωή αλλά ο άνθρωπος φέρεται με βαρβαρότητα απέναντί της και δημιουργεί διάφορα οικολογικά προβλήματα. Η μόνη συνταγή και η μόνη λύση είναι ο άνθρωπος να σέβεται όλα τα όντα της φύσης και  να τα βλέπει ως δημιουργήματα του Θεού.

10 Κύριε, ὁ Κύριος ἡμῶν, ὡς θαυμαστὸν τὸ ὄνομά σου ἐν πάσῃ τῇ γῇ!

Ερμηνεία

          Ο ψαλμωδός αρχίζει και τελειώνει με τον ίδιο στίχο σε σχήμα κύκλου, για να τονίσει το θαυμαστό όνομα του Θεού όχι μόνο στη γη αλλά και στην θάλασσα και στον ουρανό. «Ο Θεός πάντα όσα ηθέλησε εποίησε» από αγάπη για τον άνθρωπο, ώστε να συμμετέχει και αυτός στ η δόξα του μεγαλείου της φύσης και αυτό αποτελεί σοφία, είναι η σοφία του Θεού, που αποκτά ο άνθρωπος πάλι με την φώτιση του Θεού.