Δερμάτινοι χιτώνες: τί γίνεται μετά την έξοδο των Πρωτοπλάστων;

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=379620)

20 καὶ ἐκάλεσεν ᾿Αδὰμ τὸ ὄνομα τῆς γυναικὸς αὐτοῦ Ζωή, ὅτι αὕτη μήτηρ πάντων τῶν ζώντων.

          Ο Αδάμ ονόμασε την γυναίκα του, την Εύα, Ζωή. Με το «μήτηρ πάντων τῶν ζώντων» προφανώς εννοεί ότι η Εύα είναι η προμήτωρ όλων των ανθρώπων, οι οποίοι μπορεί να γίνονται νεκροί, δεν παύει όμως να αναγεννιούνται νέοι άνθρωποι κι έτσι να συνεχίζεται το φαινόμενο της ζωής. Γι’ αυτό και ο Αδάμ κάλεσε την Εύα Ζωή. Ποια όμως «ζωή»: Εννοεί την ανθρώπινη ζωή που είναι πολύ περιορισμένη στον κάθε άνθρωπο και μοιραία κάποτε οδηγείται στην απώλεια της ζωής, δηλαδή στον θάνατο. Υπάρχει όμως εκτός από αυτή την κουτσουρεμένη ζωή η άλλη ζωή, η αιώνια ζωή, την οποία μόνο κοντά στο Θεό την αποκτούμε. Αυτήν την αιώνια ζωή έφερε ο Χριστός στους ανθρώπους, διαβεβαιώνοντάς τους ότι ο ίδιος είναι «η οδός, η αλήθεια και η ζωή» και όποιος τηρεί τις εντολές του θα έχει ζωή αιώνια, αφού θα κατοικεί μαζί με τον Θεό: «Ο τον λόγον μου ακούων και πιστεύων τω πέμψαντί με έχει ζωήν αιώνιον». Αλλά και αλλού: «11.25 εἶπεν αὐτῇ ὁ ᾿Ιησοῦς· ἐγώ  εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή. 11.26 ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται καὶ πᾶς ὁ ζῶν καὶ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα.(Ιωάν. 11,25-26).

          Μητέρα της ζωής είναι και η Παναγία, η οποία έφερε στον κόσμο την Ζωή, που είναι ο Χριστός. Ο Υιός και Θεός της αναγέννησε και ανακαίνισε τους ανθρώπους και τώρα αυτοί ανακαινισμένοι είναι ζωντανοί «εις τον αιώνα του αιώνος».

  21 Καὶ ἐποίησε Κύριος ὁ Θεὸς τῷ ᾿Αδὰμ καὶ τῇ γυναικὶ αὐτοῦ χιτῶνας δερματίνους καὶ ἐνέδυσεν αὐτούς.

          Οι δερμάτινοι χιτώνες, αποτελούν τη «δίκη» (τιμωρία) πού ή ίδια δικαιοσύνη της κτίσεως επιβάλλει στον άνθρωπο. Γι` αυτό το λόγο ζητώντας ό άνθρωπος την ηδονή βρίσκει την οδύνη, ζητώντας τη ζωή βρίσκει το θάνατο. Το κεντρικό περιεχόμενο των δερματίνων χιτώνων είναι ή νεκρότητα, ή μετατροπή της ζωής σε επιβίωση Οι Πρωτόπλαστοι και πριν από την παρακοή ήταν γυμνοί αλλά δεν υπήρχε πονηριά μέσα τους και στο βλέμμα τους. Μετά την παρακοή η πονηριά μπήκε στην ψυχή τους, μπήκε στο βλέμμα τους και άρχισαν να βλέπουν πονηρά ο ένας τον άλλο και γι’ αυτό ήταν ανάγκη να ντυθούν. Ο φιλεύσπλαχνος Θεός και πάλι προνόησε και γι’ αυτό και τους έντυσε, όμως το ένδυμά τους αυτή την φορά δεν ήταν λευκό σαν το χιόνι, όπως ήταν και των αγγέλων αλλά και του Μωυσή, Ηλία και Χριστού κατά την Μεταμόρφωση. Οι δερμάτινοι χιτώνες, που αναφέρονται για να γίνει κατανοητή η μέριμνα του Θεού για τους Πρωτοπλάστους, είναι το χοϊκό σώμα που απέκτησε ο άνθρωπος μετά την παρακοή και το οποίο είναι φθαρτό, δηλαδή προσβάλλεται από τις αρρώστιες και υποκύπτει στον θάνατο. Μόνο όταν θα έλθει ο Χριστός και θα μας δώσει το δικό του άφθαρτο ένδυμα, το σώμα της αφθαρσίας, μόνο τότε ο άνθρωπος θα ξαναποκτήσει  την παλιά του δόξα. Διαφορετικά ο άνθρωπος απεγνωσμένος θα ομολογεί: «καὶ ὁ ποτὲ δόξαν ἀθανασίας ἠμφιεσμένος τῆς νεκρώσεως τὴν δοράν ὡς θνητὸς ἐλεεινῶς περιφέρω», κατά τον υμνωδό.

Και αλλού: «Στολήν με ἐνέδυσας θεοΰφαντον, Σωτήρ, ἐν τῇ Ἐδὲμ ὡς εὔσπλαγχνος, ἐγὼ δέ σου παρεῖδον τὴν ἐντολήν, πεισθεὶς τῷ ἀλάστορι καὶ γυμνὸς καθωράθην ὁ ταλαίπωρος».

22 καὶ εἶπεν ὁ Θεός· ἰδοὺ ᾿Αδὰμ γέγονεν ὡς εἷς ἐξ ἡμῶν, τοῦ γινώσκειν καλὸν καὶ πονηρόν· καὶ νῦν μή ποτε ἐκτείνῃ τὴν χεῖρα αὐτοῦ καὶ λάβῃ ἀπὸ τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς καὶ φάγῃ καὶ ζήσεται εἰς τὸν αἰῶνα.

          Ο Θεός φέρνει τον Αδάμ απέναντι των ευθυνών του και των αποτελεσμάτων της παρακοής του. Ο Θεός είναι Παντογνώστης και γνωρίζει και το  καλό και το κακό, όπως και οι άγγελοι, οι Πρωτόπλαστοι όμως δεν γνώριζαν το κακό και με την παρακοή μπήκαν σε αυτή την διαδικασία της επιλογής του καλού και του κακού. Αυτό βέβαια είναι απόδειξη της ελευθερίας του ανθρώπου και της ανεξάρτητης επιλογής του, όμως δεν είχε ακόμη ασκηθεί στην καλή χρησιμοποίηση της ελευθερίας του. Ο Θεός περίμενε να δυναμώσει η βούλησή του, να σταθεροποιηθεί  στην επιλογή του καλού και ύστερα να του δώσει αυτό το τρομερό όπλο που λέγεται ελεύθερη βούληση. Όμως οι Πρωτόπλαστοι βιάστηκαν και γνώρισαν απροετοίμαστοι αυτήν την δυνατότητα, της οποίας τελικά δεν έκαναν σωστή χρήση.

Εδώ υπάρχει και δεύτερη απαγόρευση οι Πρωτόπλαστοι να μην φάνε από το ξύλο της ζωής και διαιωνιστεί η κακία που ήρθε μέσα τους. Από αγάπη λοιπόν ο Θεός προσπαθεί να προφυλάξει τους Πρωτόπλαστους από δεύτερη παρακοή, η οποία θα ήταν ανεπανόρθωτη. Αλλά ο Θεός αυτή την φορά πήρε αυστηρά μέτρα, για να μην διαιωνιστεί το κακό στον άνθρωπο. Τον απομάκρυνε από το ξύλο της ζωής.

23 καὶ ἐξαπέστειλεν αὐτὸν Κύριος ὁ Θεὸς ἐκ τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς ἐργάζεσθαι τὴν γῆν, ἐξ ἧς ἐλήφθη.

24 καὶ ἐξέβαλε τὸν ᾿Αδὰμ καὶ κατῴκισεν αὐτὸν ἀπέναντι τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς καὶ ἔταξε τὰ Χερουβὶμ καὶ τὴν φλογίνην ρομφαίαν τὴν στρεφομένην φυλάσσειν τὴν ὁδὸν τοῦ ξύλου τῆς ζωῆς.

          Η εκδίωξη των Πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο, όπου υπήρχε το ξύλο της ζωής και υπήρχε κίνδυνος να δοκιμάσουν  και αυτό οι Πρωτόπλαστοι, ήταν μια πράξη πρόνοιας και αγάπης εκ μέρους του Θεού. Προφύλαξε τους Πρωτόπλαστους από τον νέο πειρασμό, ο οποίος θα είχε ανεπανόρθωτες συνέπειες. Στην πραγματικότητα όμως δεν πρόκειται για εξορία του Αδάμ αλλά για αυτοεξορία, διότι μόνος του επέλεξε να ζήσει μακριά από τον Θεό μη τηρώντας το θέλημά του. Οι Πρωτόπλαστοι δεν μπορούσαν πια έτσι αμετανόητοι όπως παρέμειναν, να ζήσουν κοντά στον Θεό και προτίμησαν να ζουν μακριά και χώρια. Μακριά όμως από τον Ζωοδότη Ήλιο της δικαιοσύνης κανένα πλάσμα αυτού του κόσμου δεν μπορεί να ζήσει όχι μόνο σωματικά αλλά και πνευματικά. «Ου δύνασαι δυσί κυρίοις δουλεύειν» τόνισε ο Χριστός, δηλαδή στον διάβολο και τον Χριστό. Αναγκαστικά θα αγαπήσεις τον ένα και θα μισήσεις τον άλλο. Αλίμονο λοιπόν όποιος αγαπήσει τον διάβολο και μισήσει τον Χριστό, διότι αυτό σημαίνει  θάνατος και καταστροφή.

Θα έρθει όμως με χρόνια και καιρούς η εποχή όπου ο αρχάγγελος Μιχαήλ θα φύγει από τις πύλες του Παραδείσου, θα βάλει την «φλογίνη ρομφαία» του στη θήκη, θα ανοίξει τις πύλες και πάλι και θα δεχτεί τους μετανοούντας πιστούς.

Οὐκέτι φλογίνη ῥομφαία φυλάττει τὴν πύλην τῆς Ἐδέμ· αὐτῇ γὰρ ἐπῆλθε παράδοξος σβέσις τὸ ξύλον τοῦ Σταυροῦ, θανάτου τὸ κέντρον, καὶ ᾍδου τὸ νῖκος ἐλήλαται, ἐπέστης δὲ Σωτήρ μου βοῶν τοῖς ἐν ᾍδῃ· Εἰσάγεσθε πάλιν εἰς τὸν Παράδεισον (Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως).

          Η εκκλησία μας προβάλλει αυτό  το αρνητικό πρότυπο των Πρωτοπλάστων προς αποφυγή με πολύ ωραία τροπάρια:

«Ἐξεβλήθη ὁ Ἀδάμ τοῦ Παραδείσου τῆς τρυφῆς  διὰ βρώσεως πικρᾶς ἐν ἀκρασίᾳ ἐντολήν μὴ φυλάξας τὴν τοῦ Δεσπότου καὶ κατεκρίθη ἐργάζεσθαι τὴν γῆν, ἐξ ἧς ἐλήφθη αὐτός, ἱδρῶτι δὲ πολλῷ, ἐσθίειν ἄρτον αὐτοῦ. Διὸ ἡμεῖς ποθήσωμεν ἐγκράτειαν, ἵνα μὴ ἔξω θρηνήσωμεν, τοῦ Παραδείσου, ὥσπερ ἐκεῖνος, ἀλλ’ εἰς αὐτόν ἐλευσώμεθα»

«Θρηνῶ, στενάζω, καὶ ἀποδύρομαι, τὰ Χερουβὶμ φλογίνῃ τῇ ῥομφαίᾳ θεώμενος, τῆς εἴσοδον φυλάττειν ταχθέν, πᾶσι τοῖς Ἐδὲμ τὴν παραβάταις, οἴμοι! ἀπρόσιτον, εἰμὴ σὺ ἀκώλυτον Σωτήρ, ταύτην ποιήσεις μοι».

«Οἴμοι! ὁ Ἀδάμ, ἐν θρήνῳ κέκραγεν, ὅτι ὄφις καὶ γυνή, θεϊκῆς παρρησίας με ἔξωσαν, καὶ Παραδείσου τῆς τρυφῆς ξύλου βρῶσις ἡλλοτρίωσεν. Οἴμοι! οὐ φέρω λοιπόν τὸ ὄνειδος, ὁ ποτὲ βασιλεὺς τῶν ἐπιγείων πάντων κτισμάτων Θεοῦ, νῦν αἰχμάλωτος ὤφθην, ὑπὸ μιᾶς ἀθέσμου συμβουλῆς, καὶ ὁ ποτὲ δόξαν ἀθανασίας ἠμφιεσμένος, τῆς νεκρώσεως τὴν δοράν, ὡς θνητὸς ἐλεεινῶς περιφέρω. Οἴμοι! τίνα τῶν θρήνων συνεργάτην ποιήσομαι; Ἀλλὰ σὺ Φιλάνθρωπε, ὁ ἐκ γῆς δημιουργήσας με, εὐσπλαγχνίαν φορέσας, τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ, ἀνακάλεσαι καὶ σῶσόν με».

Ὁ Οἶκος

«Ἐκάθισεν Ἀδὰμ τότε καὶ ἔκλαυσεν ἀπέναντι τῆς τρυφῆς τοῦ Παραδείσου χερσὶ τύπτων τὰς ὄψεις καὶ ἔλεγεν· Ἐλεῆμον, ἐλέησόν με τὸν παραπεσόντα.

Ἰδὼν Ἀδὰμ τὸν Ἄγγελον ὠθήσαντα καὶ κλείσαντα τὴν τοῦ θείου κήπου θύραν ἀνεστέναξε μέγα καὶ ἔλεγεν: Παράδεισε πανάρετε, πανάγιε, πανόλβιε, ὁ δι’ Ἀδὰμ πεφυτευμένος καὶ διὰ τὴν Εὔαν κεκλεισμένος ἱκέτευσον Θεὸν διὰ τὸν παραπεσόντα».        

          Ας παρακολουθήσουμε όμως την ανάλυση που κάνει ο  κ. Ι. Κορναράκης για το θέμα της πτώσης των Πρωτοπλάστων: «Ο άνθρωπος μπολιάζεται με τη δαιμονική δυναμική και γοητεία κατά τη διάρκεια μιας δαιμονικής τελεσιουργίας! Ο «όφις» δεν ενεργεί απλώς σαν ένας πειρασμός, σαν μια πρόκληση, έστω σαν ένα «πονηρό» ερέθισμα. Ο όφις τελεσιουργεί ένα «μυστήριο» που μεταποιεί, αλλοιώνει οντολογικά τη θεογενή φύση του ανθρώπου Η Ιδέα αυτή της δαιμονικής τελεσιουργίας έχει μια νομιμότητα στο χώρο της ανθρώπινης λογικής, επειδή ακριβώς η πτώση δεν σημαίνει μία ποσοτική αλλά ποιοτική μείωση του ανθρώπου. Από τη διαδικασία της πτώσεως ο άνθρωπος δεν βγήκε απλώς μειωμένος. Βγήκε ουσιαστικά αλλαγμένος…Ο απαγορευμένος καρπός σε προκαλεί από κάθε άποψη! Έτσι η Εύα, καθώς βλέπει τον καρπό, αισθάνεται καθολικά γοητευμένη! Δεν βρίσκει μέσα της δικαιολογίες αντιδράσεως στο διάλογό της με τον όφι. Αντίθετα, τον δικαιώνει και… «λαβούσα από του καρπού αυτού έφαγε»! Με τον τρόπο αυτό ολοκληρώνεται τελετουργικώς μια θυσία. Ο ιερουργός όφις ωλοκλήρωσε μια «μυστηριακή» θυσία! Το θύμα, ο ανθρωπος, έγινε πράγματι ολοκαύτωμα της δαιμονικής αλαζονείας! Είχε βέβαια πια μεσημεριάσει όταν «Διηνοίχθησαν αυτών οι Οφθαλμοί και έγνωσαν ότι γυμνοί ήσαν», -Περίεργο! Πώς δεν το είχαμε πάρει είδηση ενωρίτερα ένα τέτοιο κακό, θα συλλογίσθηκαν ο Αδάμ και η Εύα! Μια γύμνια εντροπής! Αλλ’ αυτό το κακό δεν περιορίζονταν μόνο σ’ αυτούς. Οι δυο χοϊκοί άνθρωποι, κοιτάζοντας γύρω τους, βεβαιώθηκαν για μια … έκλειψη ηλίου! Την παραδείσια διαφάνεια και τη λαμπρότητα του ουρανού και της φύσεως διαδέχθηκε μια καταθλιπτική κιτρινίλα που βεβαίωνε το άπλωμα  του κακού σ’ ολόκληρη την περιοχή που η ανθρώπινη συνείδηση είχε δικαιοδοσία «εποπτείας»! Μέσα σ’ αυτή την παγερότητα η συνείδηση αυτή παρακολουθεί τον «τελετουργό» όφι απερχόμενο.  Ο άνθρωπος  είναι υπήκοος («μέχρι θανάτου») ενός ζώου …! (Από βιβλίο του Ι. Κορναράκη, «Η Θεία Λειτουργία της υπάρξεως», εκδ. Αφών Κυριακίδη, σ. 23-29)