Page 11 - Γεωργία και Κτηνοτροφία
P. 11
www.pemptousia.gr Τεύχος 30 / Ελληνική γεωργία και κτηνοτροφία / 30 Μαρτίου 2015 ΑΝΑΛΕΚΤΑ
υνόητο είναι ότι τα καλλιεργούμενα ψυχανθή, τους δεν έχουν τις κατάλληλες πρωτεΐνες ώστε να
Εανάλογα με το είδος ή τις οικολογικές τους απαι- συνθέσουν ένα εξισορροπημένο σιτηρέσιο για τα ζώα.
τήσεις καλλιεργούνται για διάφορους σκοπούς. Ένας
από τους σκοπούς αυτούς, πολύ σημαντικός, είναι η Δεύτερος λόγος που προσθέτει σπουδαιότητα στα
διατροφή των ζώων, για την οποία προορίζεται το κτηνοτροφικά ψυχανθή, είναι το γεγονός ότι όλα τους
χόρτο ορισμένων ψυχανθών, όπως η μηδική και τα έχουν τη μοναδική στον κόσμο των φυτών ικανότητα
τριφύλλια ή το χόρτο και τα σπέρματα κάποιων άλ- να δεσμεύουν το άζωτο της ατμόσφαιρας, που απο-
λων που χορηγούνται αποκλειστικά στα ζώα (π.χ. ο τελεί βασικό στοιχείο διατροφής των φυτών (την ιδι-
βίκος) αλλά και το χόρτο και τα σπέρματα κάποιων ότητα αυτή έχουν όλα τα ψυχανθή) και δεσμεύουν όχι
τρίτων που χρησιμοποιούνται και ως τροφή των ζώων μόνο όσο άζωτο χρειάζονται τα ίδια για την ολοκλή-
(ανήκουν έτσι στα κτηνοτροφικά ψυχανθή όπως και ρωση του βιολογικού τους κύκλου, αλλά πολύ περισ-
τα προηγούμενα) αλλά και ως τροφή του ανθρώπου σότερο ώστε να αφήνουν το περίσσευμα στο έδαφος,
(όσπρια), όπως το λαθούρι, το μπιζέλι, το ρεβύθι ή η σαν προσφορά στην καλλιέργεια που θα ακολουθήσει
ρόβη. στο χωράφι. Γι’ αυτό λέγονται και φυτά αζωτολόγα
ή εμπλουτιστικά του εδάφους. Η μοναδική τους αυτή
Η μεγάλη οικογένεια των ψυχανθών περιλαμβάνει ιδιότητα, συμβάλει σημαντικά στη διατήρηση του ισο-
κτηνοτροφικά φυτά που στη χώρα μας σπέρνονται ζυγίου της γονιμότητας του εδάφους και εξοικονομεί
το φθινόπωρο (Οκτώβριο – Νοέμβριο), εξαιτίας της δαπάνες για αζωτούχο λίπανση. Συμβάλλουν, εντέλει,
αυξημένης αντοχής τους στο ψύχος και άλλα λιγότερο στην οικονομία αζώτου στη φύση και στην αναπλή-
ανθεκτικά που σπέρνονται την άνοιξη (Φεβρουάριο – ρωση των απωλειών του σε σημαντικό ποσοστό.
Μάρτιο).
Ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε είδους, τα κτη-
Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν από τα ετήσια φυτά νοτροφικά ψυχανθή καλλιεργούνται για διάφορους
ο βίκος, το κτηνοτροφικό μπιζέλι, τα κτηνοτροφικά σκοπούς. Μερικά από αυτά, όπως η μηδική και τα
κουκιά, το κτηνοτροφικό λούπινο, το κτηνοτροφικό τριφύλλια, καλλιεργούνται αποκλειστικά και μόνο
λαθούρι, η κτηνοτροφική ρόβη και το τριφύλλι το για το χόρτο τους, που χρησιμοποιείται στη διατροφή
περσικό, και από τα πολυετή φυτά το τριφύλλι το των ζώων υπό διάφορες μορφές, όπως σανός, άλευρο
λειμώνιο. σανού, ενσιρωμένο χόρτο κ.ά. Άλλα πάλι, όπως τα
κουκιά και τα λούπινα, καλλιεργούνται για τα ξερά
Στη δεύτερη κατηγορία ανήκουν η σόγια, το κτηνο- σπέρματά τους, που χρησιμοποιούνται στη διατροφή
τροφικό ρεβύθι και το τριφύλλι το αλεξανδρινό (ετή- των ζώων σε διάφορες μορφές και αυτά (αυτούσια,
σια φυτά) και η πολυετής μηδική, που είναι το πιο χονδροαλεσμένα, αλευροποιημένα κ.ά.) αμιγή ή και
αξιόλογο, το πιο σημαντικό σε παγκόσμια κλίμακα σε μείγματα με καρπούς πολλών δημητριακών, επει-
κτηνοτροφικό ψυχανθές. δή είναι πολύ πλούσια σε πρωτεΐνες ανώτερης βιολο-
γικής αξίας, όπως αναφέρθηκε προηγούμενα.
Στην ίδια κατηγορία των κτηνοτροφικών ψυχανθών
ανήκουν και πολλά αυτοφυή είδη φυσικών βοσκοτό- Μερικά άλλα κτηνοτροφικά ψυχανθή, όπως ο βίκος,
πων και λειμώνων, όπως το τριφύλλι το έρπον, το το κτηνοτροφικό μπιζέλι, το λαθούρι, η ρόβη και το
τριφύλλι υβρίδιο, το τριφύλλι το σαρκόχρουν, το τρι- κτηνοτροφικό ρεβύθι, καλλιεργούνται τόσο για το
φύλλι το λάσιο και το τριφύλλι το υπόγειο, ο λωτός, χόρτο τους, που χρησιμοποιείται στη διατροφή των
η ονοβρυχίδα, ο μελίλωτος και πολλά άλλα. ζώων κυρίως ως σανός και σπανιότερα σαν ενσιρω-
μένο χόρτο, όσο και για τα ξερά σπέρματά τους, που
Τα κτηνοτροφικά ψυχανθή είναι μια κατηγορία φυ- χρησιμοποιούνται αυτούσια συνήθως στη διατροφή
τών με διπλή σπουδαιότητα: των μικρότερων αγροτικών ζώων και των πτηνών.
Πρώτον γιατί είναι φυτά που τόσο ο σανός (ξηρό χόρ- Τέλος, μερικά ψυχανθή που έχουν την ιδιότητα να
το) όσο και ο καρπός τους αποτελούν αξιόλογες ζω- δίνουν αρκετή πράσινη βλάστηση νωρίς την άνοιξη,
οτροφές υψηλής θρεπτικής αξίας, λόγω της σημαντι- όπως ο βίκος, το κτηνοτροφικό μπιζέλι, τα κτηνοτρο-
κής περιεκτικότητάς τους σε πρωτεΐνες (μέχρι 35%, φικά κουκιά κ.ά. καλλιεργούνται ως φυτά χλωρής
η σόγια μέχρι 50%), ανόργανα άλατα Ca και Ρ και σε λίπανσης του χωραφιού, οπότε αναστρέφονται και
βιταμίνες Α και D, που θεωρούνται όλα βασικά στη παραχώνονται με τα καλλιεργητικά μηχανήματα στο
διατροφή των αγροτικών ζώων. έδαφος, ώστε η οργανική λίπανση που θα προκύψει
από την προοδευτική αποσύνθεση της φυτικής μάζα
Επιπλέον, πρέπει να τονιστεί ότι πέρα από την ποσο- τους, μαζί με το ατμοσφαιρικό άζωτο που θα δε-
τική υπεροχή των κτηνοτροφικών ψυχανθών σε πρω- σμευτεί στις ρίζες τους, να συμβάλουν ουσιαστικά
τεΐνες (λευκώματα), αυτές χαρακτηρίζονται ποιοτι- στη βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους. Η χλωρή
κά ως ανώτερης βιολογικής αξίας, γεγονός που δίνει λίπανση αποτελεί επίσης ιδανικό τρόπο λίπανσης στη
πρόσθετη αξία στις ζωοτροφές των ψυχανθών, για βιολογική γεωργία.
τη συμπλήρωση των καρπών των σιτηρών, που μόνα
Σελίδα 11
