Προσβάσιμη σελίδα

H Γένεση του Δαυίδ και του Ελύτη

Η Γένεση της δημιουργίας του κόσμου μας είναι γνωστή από την Ελληνική Μυθολογία και από  την Γένεση του Μωυσή, ο οποίος με λιτό και υποβλητικό ύφος μιλάει για την θαυμαστή δημιουργία του Θεού.

Υπάρχει όμως και άλλη Γένεση, αυτή την φορά Ποιητική και είναι και του Δαυίδ και του Ελύτη. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρώτο μέρος του «Άξιον εστί» ο Ελύτης το ονομάζει Γένεση, επηρεασμένος βασικά από την Γένεση του Μωυσή αλλά και από τους ψαλμούς του Δαυίδ. Συνεπώς το κοινό στοιχείο ανάμεσα στον Δαυίδ και τον Ελύτη είναι το ποιητικό, αλλά υπάρχουν και άλλα πολλά στοιχεία που τον διαφοροποιούν.

Ο Ελύτης είναι μοντέρνος ποιητής σε μεγάλο βαθμό σουρρεαλιστής και συνεπώς η κατανόησή του είναι αρκετά δύσκολη. Δυσκολίες έχει και η ποίηση του Δαυίδ αλλά άλλης μορφής δυσκολίες. Η ποίηση του Δαυίδ έχει συμβολικό χαρακτήρα, που οφείλεται στο προφητικό μήνυμα που θέλει να περάσει. Και μπορεί  το μήνυμα να εκκινεί από την Ιουδαϊκή πραγματικότητα προχωρεί στην χριστιανική και τελικά στην παγκόσμια. Οι συμβολισμοί όμως αυτοί περνάνε από μία αναφορά στη φύση, την οποία την βλέπει  ως  πεδίο ανάπτυξης της θεϊκής αγάπης.

Τα βασικά μηνύματα που θέλει να περάσει ο Δαυίδ στους αναγνώστες του είναι η μετάνοια, η συντριβή, η δοξολογία και η υμνολογία του Θεού. Συνεπώς κινείται σε ένα βαθιά θρησκευτικό κλίμα, το οποίο όμως δεν είναι στείρο και αυτοπροσδιοριστικό αλλά ανοιχτό σε όλη την ανθρωπότητα, κινείται δηλαδή μέσα σε ένα παγκόσμιο κλίμα. Αυτό το κλίμα μπορεί να το ζήσει μόνο αυτός που έχει λεπτές θρησκευτικές χορδές, για  να τις χτυπήσει ο ψαλμωδός Δαυίδ και να βγάλει θεσπέσιο άκουσμα σαν κι  αυτό που έβγαζε από την δική του αρμονική άρπα. Την μεγαλοπρέπεια λοιπόν αυτής της ποίησης μόνο με την ποίση του Κάλβου και του Ελύτη θα μπορούσε κανείς να την συγκρίνει και να βγάλει τα σχετικά συμπεράσματα.

Την ποιητική διάσταση των ψαλμών του Δαυίδ θα προσπαθήσουμε να την ανιχνεύσουμε σε έναν ωραιότατο ψαλμό, ο οποίος αποτελεί τον τελειότερο ύμνο δοξολογίας του Θεού Δημιουργού., τον 103ο ο οποίος λέγεται και προοιμιακός, διότι διαβάζεται  «εκ προοιμίου» στην αρχή όλων των Εσπερινών.

Ο Ελύτης βούτηξε όλος μέσα στην ελληνική παράδοση, την κατάλαβε, την χώνεψε και εμπνεύστηκε στηριγμένος πάντα στις ρίζες της. Το ποίημά του «Αξιον Εστί» είναι ένας ύμνος του Ελληνισμού όχι από τους συνηθισμένους με φαμφάρες και ρητορείες  αλλά βγαλμένος μέσα από τα κόκκαλα του Ελληνισμού, ο οποίος δεν είναι μόνο ανθρώπινο προσωπικό αλλά και τόπος ευλογημένος από τον Θεό και την ιστορία των Ελλήνων. Ειδικά το πρώτο Μέρος αναφέρεται στην Γένεση του Ελληνισμού αλλά και όλου του κόσμου πότε ως προφήτης του και πότε ως μύστης του. Χρειάζεται πολλή υπομονή και φαντασία, για να συλλάβεις την διάσταση της ποίησής του. Συγκρινόμενος με τις άλλες Γενέσεις θα βγάλουμε και τα σχετικά συμπεράσματα.

Πρόσφατες
δημοσιεύσεις
«Σήμερον ὁ ἅδης στένων βοᾶ»-Ιδιόμελο Εσπερινού Αναστάσεως
Λόγος και Μέλος: Μεγάλη Παρασκευή
Λόγος και Μέλος: Μεγάλη Τετάρτη
Ευλογητάρια της Μ. Παρασκευής (Άρχων Πρωτοψ. Παν. Νεοχωρίτης)
Εγκώμια Επιταφίου Θρήνου, μέλος Γ. Ραιδεστηνού (Χορός Ψαλτών «Συνηχούντες»)