Προσβάσιμη σελίδα

Η Παναγία ως Κιβωτός του Θεού

(Προηγούμενη δημοσίευση: http://www.pemptousia.gr/?p=385471)

 Στο πρόσωπο της Παναγίας συγκεντρώνονται όλες οι κιβωτοί, που εμφανίστηκαν μέχρι την εποχή της. Έτσι η Παναγία συμβολίζει και την Κιβωτό του Νώε και την Κιβωτό της Παλαιάς Διαθήκης.

Ψηφιδωτό «Κιβωτός τού Νώε». Ανατολική όψη τής Βιβλιοθήκης τής Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου, Essex.

 Είναι πολύ χαρακτηριστική η παρομοίωση της μεταφοράς της Κιβωτού της Διαθήκης μέσω του Ιορδάνη από τον Ιησού του Ναυή  στην γη της επαγγελίας με την μεταφορά της εμψύχου κιβωτού, της Παναγίας, από τους Αποστόλους για την διάβαση από τον τάφο στην βασιλεία των Ουρανών. Και όπως δια μέσου του Ιορδάνη οι ιερείς εισήγαγαν την Κιβωτό στη γη της Επαγγελίας, έτσι και τώρα οι Απόστολοι, χρησιμοποιώντας τον τάφο σαν άλλον Ιορδάνη, παραπέμπουν στην αληθινή γη της Επαγγελίας, δηλαδή στην Άνω Ιερουσαλήμ, «την πάντων των πιστών Μητέρα». Και Άνω Ιερουσαλήμ βέβαια λέγεται η πόλη με τα ασάλευτα θεμέλια, της οποίας τεχνίτης και δημιουργός είναι ο Θεός και είναι η Βασιλεία των Ουρανών (Εβρ. 11, 10).

Όλες όμως αυτές ήταν άψυχες και μόνο η ίδια ήταν η έμψυχος Κιβωτός, διότι μέσα στα σπλάχνα της βλάστησε η ζωή, η Πηγή της Ζωής. Έτσι η Παναγία γίνεται η ιερά σκηνή του Θεού, το θείο σκήνωμα, το θεόδεκτον δοχείον, η στάμνα η βαστάζουσα τον Χριστόν. Σύνοψη αυτού του γεγονότος είναι το παρακάτω τροπάριο της εορτής: «τιμῶντες καὶ τὴν αὐτοῦ ἡγιασμένην σκηνήν, τὴν ἔμψυχον κιβωτόν, τὴν τὸν ἀχώρητον Λόγον χωρήσασαν· προσφέρεται γὰρ Θεῷ, ὑπερφυῶς τῇ σαρκὶ νηπιάζουσα, καὶ Ἀρχιερεὺς ὁ μέγας, Ζαχαρίας δέχεται, εὐφραινόμενος ταύτην, ὡς Θεοῦ κατοικητήριον.

          Πολλά ερωτηματικά και απορίες εγείρονται και για την παραμονή της Παναγίας, που ήταν ένα μικρό κοριτσάκι τριών ετών, στον Ναό για δώδεκα συναπτά χρόνια  μέχρι της ηλικίας των δεκαπέντε χρονών σχετικά με την διατροφή της και την ικανοποίηση των βιολογικών της αναγκών. Είναι λογικό να έχουμε αυτές τις απορίες αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στην περίπτωση της Παναγίας έχουμε να κάνουμε με ένα «μυστήριον ξένον και παράδοξον». Όλη η ζωή της Παναγίας είναι ένα μυστήριο από τον υπερφυσικό τρόπο γέννησής της από την στείρα Άννα, τον αγιασμό της ακόμη και πριν από την είσοδό της στο Ναό, η παραμονή της στο Ναό, η άσπορος Γέννηση του Χριστού από αυτήν και γενικώς όλη της η ζωή. Για την διατροφή της στο Ναό η παράδοση λέει ότι τρέφονταν από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ προφανώς όχι από επίγειο άρτο αλλά από τον Άρτο της Ζωής, τον οποίο επρόκειτο να συλλάβει στη συνέχεια μέσα στα σπλάχνα της.  Όταν στην Κυριακή προσευχή ζητάμε «τον άρτον ημών τον επιούσιον» δεν είναι μόνο ο υλικός άρτος αλλά κυρίως ο πνευματικός Άρτος της Ζωής, αυτόν που παίρνουμε κι εμείς με την Θεία Κοινωνία.

Η διατροφή αυτή της Παναγίας επιβεβαιώνει αυτό που θα πει αργότερα ο Χριστός: «ουκ επ άρτω μόνο ζήσεται άνθρωπος» γι’ αυτό και ο Χριστός νήστεψε σαράντα μέρες και οι άγιοι που δεν βάζουν μπουκιά στο στόμα τους. Πρόκειται για μια άλλη κατάσταση, για γεγονότα άλλης διάστασης, της προπτωτικής, αυτήν την οποία η Εύα στερήθηκε αλλά η Παναγία την γευόταν από αυτήν την ζωή. Εμείς βέβαια δεν έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο της αγιότητας και έτσι έχουμε ανάγκη από τα υλικά αγαθά, φτάνει να τα χειριζόμαστε σωστά. Αυτή η πνευματική διατροφή της Παναγίας έκανε να απορήσουν ακόμη και οι ουράνιες δυνάμεις σύμφωνα με το παρακάτω τροπάριο: «Μετὰ τὸ τεχθῆναί σε, Θεόνυμφε Δέσποινα, παρεγένου ἐν Ναῷ Κυρίου τοῦ ἀνατραφῆναι εἰς τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ὡς ἡγιασμένη. Τότε καὶ Γαβριὴλ ἀπεστάλη πρὸς σὲ τὴν πανάμωμον, τροφὴν κομίζων σοι. Τὰ οὐράνια πάντα ἐξέστησαν ὁρῶντα τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον ἐν σοὶ σκηνῶσαν. Διὸ ἄσπιλε ἀμόλυντε, ἡ ἐν οὐρανῷ καὶ ἐπὶ γῆς δοξαζομένη, Μήτηρ Θεοῦ, σῷζε τὸ γένος ἡμῶν».

          Το παράδειγμα της Παναγίας αποτελεί τον δείκτη της πνευματικής μας ζωής. Η καθαρότητα της καρδιάς, το ταπεινό φρόνημα και η αφοσίωσή της  στον Θεό είναι στόχοι δύσκολοι αλλά πραγματοποιήσιμοι. Όλα εξαρτώνται από την προσπάθεια του ανθρώπου και την  δύναμη του Θεού.

 

Πρόσφατες
δημοσιεύσεις
«Σώμα Χριστού μεταλάβετε» Πέτρου Πελοποννησίου, ήχ. α' (Βασ. Εμμανουηλίδης)
«Σε τον αναβαλλόμενον», Ματθαίου Βατοπαιδινού (Βυζαντινός Χορός «Τρόπος»)
Μουσικές Φυλλάδες Αγ. Γεωργίου του Τροπαιοφόρου (6/4/2024)
«Ἰδού σκοτία καί πρωΐ» Γεωργίου Πήλελη, Πρωτοψάλτου Ιωαννίνων