Page 12 - Εναλλακτικές Καλλιέργειες
P. 12
ΑΝΑΛΕΚΤΑ Τεύχος 11 / Εναλλακτικές Καλλιέργειες / 23 Μαΐου 2013 www.pemptousia.gr
έρευνα και για δημιουργία νέων ποικιλιών. Στην Κίνα οξέα (λινολεϊκό, λινολενικό, παλμιτικό και παλμιτο-
συγκομίζονται καρποί από περισσότερα από 10 εκα- λεϊκό οξύ) και βιταμίνη Ε (202,9 χιλιοστογραμμάρια
τομμύρια στρέμματα αυτοφυών φυτών, ενώ καλλιερ- ανά 100 γραμμάρια καρπών). Η περιεκτικότητα των
γούνται σχεδόν 3 εκατομμύρια στρέμματα. Τα τελευ- καρπών σε καροτενοειδή κυμαίνεται στα 16-28 χιλι-
ταία χρόνια έχει διαδοθεί το φυτό και τα προϊόντα οστογραμμάρια ανά 100 γραμμάρια προϊόντος, ενώ
του στην Β. Αμερική, όπου έχουν ξεκινήσει προσπά- αποτελεί και σημαντική πηγή φλαβονοειδών.
θειες για εξάπλωση της καλλιέργειάς του.
Τα φύλλα του φυτού περιέχουν αρκετές θρεπτι-
Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια γίνονται προ- κές και βιοδραστικές ουσίες παρόμοιες με αυτές των
σπάθειες καλλιέργειας του ιπποφαούς από μεμονω- φυτών Urtica dioica, Vaccinium myrtillis και Berberis
μένους παραγωγούς, ενώ το αυξημένο ενδιαφέρον σε vulgaris τα οποία χρησιμοποιούνται συνήθως ως ζω-
συνδυασμό με τις πολλαπλές χρήσεις του φυτού (σχε- οτροφές.
δόν όλα τα τμήματα του φυτού είναι αξιοποιήσιμα)
το καθιστούν μια αρκετά καλή πρόταση για τους Έλ- Οι καρποί του φυτού έχουν βάρος 270-480 χιλιο-
ληνες παραγωγούς, στα πλαίσια της εναλλακτικής γε- στογραμμάρια, ενώ η απόδοσή τους σε χυμό κυμαί-
ωργίας. νεται στο 60-80% με εφαρμογή σύνθλιψης ή εκχύλι-
σης με διαλύτες.
Χρήσεις – Προϊόντα
Ο χυμός είναι πολύ πλούσιος σε οργανικά οξέα
Το ιπποφαές αναφέρεται σε κείμενα αρχαίων συγ- (κυρίως κουϊνικό και μαλικό οξύ), όπως προκύπτει
γραφέων όπου τονίζονται οι φαρμακευτικές ιδιότητες από μετρήσεις τιτλοδότησης, ενώ έχει και πολύ χα-
του φυτού. Η πιο γνωστή χρήση του κατά την αρχαιό- μηλή οξύτητα (pH περίπου 2,7-3,1). Η περιεκτικότητά
τητα σχετίζονταν με την θεραπεία των άρρωστων και του σε πρωτεΐνες είναι αρκετά υψηλή και στην πα-
τραυματισμένων αλόγων στα οποία χορηγούσαν φύλ- ρουσία τους πιθανόν να οφείλεται η αδιαφάνεια του
λα και νεαρούς βλαστούς από το φυτό μαζί με άλλες χυμού. Σα διαλυτά στερεά αποτελούνται κυρίως από
ζωοτροφές προκειμένου να επιταχύνουν την ανάρρω- γλυκόζη και φρουκτόζη, σε ποσοστό που ανέρχεται
σή τους, ενώ επίσης επιτυγχάνονταν ταχεία αύξηση περίπου στο 99% των συνολικών σακχάρων.
του βάρους και τα ζώα αποκτούσαν λαμπερό χρώμα.
Ο οπός και οι σπόροι περιέχουν τριγλυκερίδια με
Η χρήση του στην διατροφή του ανθρώπου εκτεί- σημαντική αντικαρκινική δράση, όπως έχουν δείξει
νεται σε διάστημα αρκετών αιώνων τόσο στην Ασία έρευνες που έχουν γίνει σε ποντικούς.
όσο και στην Ευρώπη. Οι καρποί αποτελούν το εδώ-
διμο τμήμα του φυτού, είναι αρκετά θρεπτικοί, ωστό- Η καλλιέργεια του ιπποφαούς μπορεί να βρει χρή-
σο δεν συνηθίζεται η νωπή κατανάλωσή τους καθώς ση και στην βελτίωση υποβαθμισμένων εδαφών καθώς
είναι αρκετά όξινοι και ελαιώδεις στην γεύση. Οι συ- η ευρεία προσαρμοστικότητα του φυτού, σε συνδυα-
νηθέστερες χρήσεις των καρπών αφορούν στην πα- σμό με τις συχνές κοπές, τις απορροφητικές και αζω-
ρασκευή μαρμελάδων, χυμών, συντηρητικών, κομπο- τοδεσμευτικές ικανότητες και την ανθεκτικότητά του
στών και αφεψημάτων. Ευρεία χρήση βρίσκουν και τα στην υψηλή συγκέντρωση αλάτων το καθιστούν κα-
αιθέρια έλαια των σπόρων τα οποία αποτελούν και τάλληλο για τον έλεγχο της διάβρωσης των εδαφών,
το πολυτιμότερο προϊόν από φαρμακευτική άποψη. Η την μείωση των απωλειών του νερού λόγω απορροής,
περιεκτικότητα των καρπών σε αιθέρια έλαια ανέρ- καθώς και για την αποκατάσταση των υποβαθμισμέ-
χεται στα 29-48 χιλιοστογραμμάρια ανά κιλό προϊό- νων εδαφών και την ανάπλαση ζωνών μετά από έντο-
ντος, ενώ αντίστοιχα η περιεκτικότητα των σπόρων νη βιομηχανική χρήση (π.χ. μεταλλεία, ορυχεία κ.α.).
κυμαίνεται μεταξύ 8-12 % κ.β. Τα απόβλητα από τα διάφορα στάδια επεξεργασί-
ας του προϊόντος είναι αρκετά πλούσια σε πρωτεΐνες
Όσον αφορά την θρεπτική τους σύσταση οι καρποί και άλλα θρεπτικά συστατικά και μπορούν κάλλιστα
είναι πλούσιοι σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες (περίπου να χρησιμοποιηθούν και ως ζωοτροφές (υπολείμματα
30%), οργανικά οξέα, αμινοξέα, βιταμίνες και μέταλ- σπόρων). Σε πολλές περιοχές της Ασίας χρησιμοποι-
λα (κυρίως Κ και Se). Οι καρποί, συμπεριλαμβανομέ- είται επίσης ως καύσιμη ύλη, βοηθώντας με την καλ-
νων των σπόρων, είναι ιδιαίτερα πλούσιοι σε βιταμίνη λιέργειά του στον περιορισμό της αποψίλωσης των
C (100-500 χιλιοστογραμμάρια ανά 100 γραμμάρια δασών.
προϊόντος), ωστόσο η περιεκτικότητα σε βιταμίνη C
είναι ένα χαρακτηριστικό που επηρεάζεται σε μεγάλο Πηγή: http://www.minagric.gr
βαθμό από τις συνθήκες καλλιέργειας (περιοχή καλ-
λιέργειας), το στάδιο ωριμότητας και το καλλιεργού-
μενο είδος.
Περιέχουν επίσης σημαντικές ποσότητες πρωτεϊ-
νών (ιδιαίτερα γλοβουλίνες και αλβουμίνες), λιπαρά
Σελίδα 12
