Page 14 - koronis-eleftheria-voulisis

14

επιλέξει το κακό και το άσχημο για να κατορθώσει να τα νικήσει. Ο Δημόκριτος θεωρεί την
εκρίζωση των ηδονών ίδιον της αντρειοσύνης, διότι οι ηδονές υποδουλώνουν τον άντρα στη
γυναίκα και τον αποδυναμώνουν ακόμα και αν αυτός είναι ο μεγαλύτερος κατακτητής
πόλεων. Οι ηδονές είναι για τον Ξενοφώντα οι πραγματικοί δυνάστες και για να
αντιμετωπιστούν είναι αναγκαία η αυτοκυριαρχία. Η οποία θα του προσφέρει την εγκράτεια
το μέτρο με το οποίο θα μετέχει χωρίς βλάβη στις απολαύσεις, στην ωφέλιμη γνώση και
τελικά στην ευτυχία. Ο αγώνας κατά των παθών είναι το ίδιο σκληρός με τον αγώνα εναντίον
του οιονδήποτε επιβολέα. Ο Πλάτωνας προτείνει την αυτοκυριαρχία την εξουσία, δηλαδή
του ευγενικού μέρους της ψυχής επί του κακού για να καθοδηγείται ο άνθρωπος από τη
λογική. Με την καταπίεση της κακίας αναβλύζει η αρετή διότι ελευθερώνεται το αγαθό μέρος
της ψυχής. Η λογική επιφέρει πραγματική αυτοδυναμία στο άτομο η οποία του προσφέρει
την εσωτερική ελευθερία. Η λογική κατά Πλάτωνα είναι η εγγύηση της ελευθερίας. (Romilly,
1992: 232-236 )

Στωικισμός: οι ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες κατά την εμφάνισή του .

Η έλευση του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην ιστορία επέφερε μεγάλες ανατροπές στη
ζωή των κατακτημένων λαών των αυτοκρατοριών και των κρατών, διότι ένωσε σε κοινωνία
διαφορετικά πολιτιστικά αγαθά και βιώματα, όπως ήθη και έθιμα. Η ο συγχρωτικός
εξαναγκασμός ο οποίος επιβλήθηκε από την ανάγκη ελέγχου μιας μονοπρόσωπης ισχυρής
και αυτοτελούς αυτοκρατορίας, προκάλεσε αντίδραση των παλιών πολιτικών πρότυπων και
πρακτικών. Αυτόν το τρόπο διακυβέρνησης διατήρησαν και οι επίγονοι του Μ. Αλεξάνδρου
στα τμήματα της τεράστιας αυτοκρατορίας που κατέλαβαν ύστερα από τον διαμελισμό της.
Στα κράτη των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου συμπεριλήφθηκαν κυρίως οι ελλαδικές
περιοχές και πολλές πόλεις κράτη, τα οποία ήταν ακόμα ισχυρά παρά την υποδούλωση τους.

Μέσα στα όρια αυτών νέων κρατικών μορφωμάτων στα οποία συνυπήρξε ένα
συνονθύλευμα λαών, ηθών και γλωσσών, σχηματίστηκαν, για διοικητικούς λόγους, μεγάλες
πολιτειακές ενότητες στις οποίες καταργήθηκε η ουσιαστική έννοια και η κλασσική
λειτουργία της πόλης. Αφανίστηκε μαζί με αυτή και το άτομο σαν αυτάρκη οντότητα επειδή
εξέλειπε η αναφορά του στους θεσμούς της. Παρόλα αυτά εξακολουθούσαν να χτίζονται
νέες πόλεις σύμφωνα με τα αρχαία πρότυπα, αλλά με διαφορετική πλέον λειτουργία. Ένα
τέτοιο τυπικό παράδειγμα αποτελεί η Αλεξάνδρεια η οποία είχε οργανωθεί σύμφωνα με το
πρότυπο της αρχαίας Αθήνας. Οι κάτοικοι της ήταν διηρημένοι σε φυλές και σε δήμους
συνέρχονταν σε συνελεύσεις και εξέλεγαν τους άρχοντες τους. Επιπλέον, υπήρχε και το
νεωτεριστικό στοιχεία στην λειτουργία της το οποίο ήταν η ίδρυση οργανισμών
αυτοδιοίκησης οι οποίοι ονομάζονταν «πολιτεύματα». Πάνω όμως από αυτά τα
«δημοκρατικά» όργανα προΐστατο ένας κυβερνήτης διορισμένος από τον βασιλιά. Αυτή η
από καθέδρας οργάνωση του βασιλείου στέρησε από την αρχαία πόλη την οντότητα της, την
αυτάρκεια της και την ανεξαρτησία της, διότι την υποβίβασε σε μια απλή επαρχιακή
διοικητική οργάνωση και κατά συνέπεια την κατάργησε.(Γεωργούλης, 2008:345-346 )

Η αλλοτρίωση του ρόλου της πόλης είχε άμεσο αντίκτυπο και στην οντολογική
κατάσταση του πολίτη, ο οποίος, μη μπορώντας πλέον η αδύναμη πόλη του να τον
συγκρατήσει, αποδεσμεύεται από τις υποχρεώσεις του προς αυτήν και γίνεται για πρώτη
φορά στην ιστορία του ελεύθερος. Κερδίζει στην πραγματικότητα την ατομική του
ελευθερία, την οποία μέχρι τότε δεν είχε. Τώρα πλέον που δεν τον δέσμευαν ούτε τα όρια

14