Page 14 - panagopoulos-kanones

φιλανθρωπικών ιδρυμάτων, ενώ από ταπείνωση γράφει ότι δεν έχει
17
γνώση και θύραθεν παιδεία .
Μετά την εκθρόνιση του αιρετικού βασιλέα Βαρδάνη Φιλιππικού
ο Ανδρέας πλέκει ωραίους ιαμβικούς στίχους , τους οποίους στέλνει με
18
τον αρχιδιάκονο χαρτοφύλακα που επιστρέφει στην αγιωτάτη του
Θεού Μεγάλη Εκκλησία Κων/πόλεως, ο οποίος του είχε φέρει τα
περισωθέντα πρακτικά της αγίας ΣΤ’ Οικουμενικής Συνόδου.
Στην Κρήτη γράφηκε το μεγαλύτερο μέρος του Κανόνα του, εκεί
όπου και πρωτοψάλθηκε για πρώτη φορά. Ο λόγιος αυτος ποιητής και
καλλιτέχνης και πρακτικός απλός άνθρωπος ενίσχυσε τον μοναστικό
βίο της Κρήτης, ίδρυσε οίκους πτωχών και ασθενών και
συμπαραστάθηκε στον λαό σε καιρό ανομβρίας, νόσων και λοιμών. Οι
περατικές επιδρομές, οι Άραβες, οι Σαρακηνοί και άλλοι ανάγκαζαν
την νήσο να οχυρώνεται, το ίδιο και τα μοναστήρια. Οργάνωσε την
άμυνα της νήσου με τις έμπειρες συμβουλές του και κάποιοι βιογράφοι
του νόμισαν ότι και ο ίδιος αμύνθηκε με τους πολεμιστές κατά των
εχθρών όμως τέτοια πληροφορία δεν έχουμε (όπως το παράδειγμα
Εφραίμ του Σύρου στη Μεσοποταμία, του πατριάρχη Σωφρόνιου
Ιεροσολύμων, του πατριάρχη Σέργιου Κων/πολεως).
Ο Μέγας Κανόνας είναι δημιούργημα του Ανδρέα Κρήτης .
19
Πρωτότυπο στο είδος του και στην έκτασή του. Ο κανόνας έχει 250
τροπάρια και 11 ειρμούς. Τα τροπάρια κατά ωδές είναι : α’ 25, β’ 41, γ’
28, ε’ 23, στ’ 33, ζ’ 22, η’ 22, και θ’ 27. Σύμφωνα με το συναξάριο του
αγίου και του Κανόνα , ο ποιητής τα εναρμόνισε για την αποφυγή των
20

17 Βλ. «…απείρω τε όντι των έξωθεν γυμνασμάτων…», P.G. 97, 845.
18 Βλ. «Συμφύρσεως γάρ, ούχ ενώσεως τρόπος, η σύνθεσις πέφυκεν η κατ’ ουσίαν… Χριστού
νοείσθαι τας ενεργείας δύο… διπλήν θέλησιν δογματίζεις…», πρβλ. A. Heisenberg, Ein
jambisches Gedicht des Andreas von Kreta, Byzantinische Zeitschrift (=BZ), 10, 1901, 505-514
(περιοδικό, Μόναχο).
19 Πρβλ. «Πόθεν άρξωμαι θρηνείν, τας του αθλίου μου βίου πράξεις;, ποίαν απαρχήν επιθήσω,
Χριστέ, τη νύν θρηνωδία;…» (ωδή α’). «εγγίζει, ψυχή, το τέλος, εγγίζει και ου φροντίζεις, ούχ
ετοιμάζη, ο καιρός συντέμνει, διανάστηθι, εγγύς επί θύραις ο Κριτής έστιν, ως όναρ, ως άνθος ο
χρόνος, του βίου τρέχει, τι μάτην ταραττόμεθα;» (ωδή δ’).
20 P.G. 97, 1361, 1364.

13