Page 14 - Περί Νήψεως
P. 14
ΑΝΑΛΕΚΤΑ Τεύχος 20 / Περί Νήψεως / 09 Απριλίου 2014 www.pemptousia.gr
τόν, και Θεώ συγγένοιτ’ αν». Υπέρ των ιερώς αυτεξούσιο, οδηγούνται στον απόλυτο προ-
ησυχαζόντων 1,3,45, Συγγράμματα, τομ. Α , ορισμό (Καλβίνος, Λούθηρος).
σ. 457.
[12] Υπέρ των ιερώς ησυχαζόντων 1,2,3, Συγ-
[9] Η χρήση του όρου “οντολογικός” γίνεται γράμματα, τομ. Α , σ. 396.
υπό την έννοια του “πραγματικός”, “ουσια-
στικός”, “υπαρκτικός” και πρέπει να αντι- [13]«Προύργου δε αυτοίς η του νου προς
διαστέλλεται από την “οντολογία” της Δυ- εαυτόν επιστροφή και σύννευσις, μάλλον δε
τικής θεολογίας, όπου συνήθως εννοείται η πασών των της ψυχής δυνάμεων, ει και θαυ-
αναλογία των όντων (analogia entis), δια της μαστόν ειπείν, προς τον νουν επιστροφή και
οποίας ο άνθρωπος μπορεί από την μελέτη η κατ’ αυτόν τε και Θεόν ενέργεια, δι’ ης
των όντων να αναχθεί στα δήθεν αρχέτυπά επεσκευασμένοι προς το πρωτότυπον ευ δια-
τους που βρίσκονται μέσα στην ουσία του τίθενται, το αρχαίο εκείνο και αμήχανον κάλ-
Θεού· προφανής επίδραση της μεταφυσικής λος, επανθούσης της Χάριτος». Αντιρρητικός
του Νεοπλατωνισμού στην Δυτική θεολογία. προς Ακίνδυνον 7,40, Συγγράμματα, τομ. Γ ,
Κάλλιστα μπορούμε να ομιλούμε για οντολο- σ. 492.
γία αναφερόμενοι στις σχέσεις, στους λόγους
των κτιστών όντων (πρβλ. την οντολογία του [14]«Η κλήσις του Κυρίου απευθύνεται πρω-
αγίου Μαξίμου Ομολογητού), αλλά είναι ρι- τίστως εις την καρδίαν, το πνευματικόν κέ-
ψοκίνδυνο, όταν μιλούμε για οντολογικές σχέ- ντρον του προσώπου... Η φλοξ της αγάπης
σεις με την Αγία Τριάδα. Κανένας Πατέρας ελκύει ολοτελώς τον νουν εις την καρδίαν και
δεν το έχει τολμήσει, αφού για τους Πατέρες τακείς ούτος δια της φλογός ταύτης ενούται
ο Θεός δεν θεωρείται τόσο “ον”, “ύπαρξη”, μετά της καρδίας εις εν και θεωρεί το Είναι
αλλά κυρίως ως “μη Ον”, και συνεπώς δεν εν τω Φωτί της Θείας Αγάπης. Ο άνθρωπος
υπόκειται σε γνωστές, διανοητικές, επίγειες “ενοποιείται”, θεραπεύεται». Αρχιμ. Σωφρο-
οντολογικές σχέσεις. Βλ. αγίου Ιω. Δαμασκη- νίου, Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστι, Έσσεξ
νού: «Οικειότερον δε μάλλον εκ της πάντων Αγγλίας 1992, σ. 272-273.
αφαιρέσεως ποιείσθαι τον λόγον· ουδέν γαρ
των όντων εστίν, ου ως μη ων, αλλ’ ως υπέρ [15]«Άλλο μεν ουσία νου, άλλο δε ενέργεια».
πάντα τα όντα και υπέρ αυτό το είναι ων». Υπέρ των ιερώς ησυχαζόντων 1,2,5, Συγγράμ-
Έκδοσις ακριβής ορθοδόξου πίστεως 1, 4, PG ματα, τομ. Α , σ. 397.
94, 800BC.
[16]Ο ησυχαστής Κάλλιστος Αγγελικούδης (β
[10] «Δει μεν γαρ ημίν ομοιώσεως, ως εναρ- μισὸ του 14ου αι.) στο αντιρρητικό του έργο
μονίως σχώμεν προς την ένωσιν εκείνην, δι’ Κατά Θωμά ορίζει την καρδιά ως «το περι-
ης η θέωσις τελείται. Χωρίς δε της ενώσεως η εκτικόν των της ψυχής απασών δυνάμεων».
ομοίωσις ουκ αποχρήσει προς θέωσιν». Περί Στυλ. Παπαδόπουλου, Ορθόδοξη & Σχολα-
θεοποιού μεθέξεως 7, Συγγράμματα, τομ. Β, στική Θεολογία, Αθήναι χ.χρ., κεφ. 381, σ.
σ. 142. 201. Ο άγιος Νικόδημος Αγιορείτης την ορίζει
ως κέντρο φυσικό, παραφυσικό, υπερφυσικό.
[11] Οι Ρωμαιοκαθολικοί ισχυρίζονται ότι Bλ. Συμβουλευτικόν Εγχειρίδιον, εκδ. «Ο άγι-
μετά την πτώση παρέμεινε άθικτη η αν- ος Νικόδημος», Αθήναι χ.χρ., σ. 110-115.
θρώπινη φύση. (Πρβλ. π. Ιω. Ρωμανίδη, Το
Προπατορικόν αμάρτημα 31992, σ. 156). [17]Υπέρ των ιερώς ησυχαζόντων 1,2,3, Συγ-
Δηλαδή ότι με την παράβαση έγινε ένα λά- γράμματα, τομ. Α , σ. 396.
θος από την λογική του ανθρώπου και η
θεραπεία της ανθρώπινης προσωπικότητας [18]Υπέρ των ιερώς ησυχαζόντων 2,2,26, Συγ-
έγκειται στην διόρθωση της λογικής. Από γράμματα, τομ. Α , σ. 533.
εδώ αρχίζει όλη η λογικοκρατία της Δυτι-
κής θεολογήσεως, ώστε να αποδεχθεί και να [19] Ο.π.
δογματίσει την θέση του Θωμά Ακινάτη ότι
η ανθρώπινη λογική συμφωνεί με την θεία [20] Ο άγιος Γρηγόριος στο Υπέρ των ιερώς
αποκάλυψη (πρβλ. Στ. Παπαδοπούλου, ησυχαζόντων 1,2,5, Συγγράμματα, τομ. Α , σ.
Ελλ. μεταφρ. θωμιστ. έργων - Φιλοθωμισταί 398, χρησιμοποιεί το κλασικό χωρίο από την
& αντιθωμ. εν Βυζαντίω, Αθήναι 1967, σ. επιστολή του Μ. Βασιλείου, Προς Γρηγόριον
126-127). Αντίθετα οι Διαμαρτυρόμενοι και Θεολόγον 2,2, PG 32, 228Α: «Νους μη σκε-
Προτεστάντες θεωρώντας ότι με την πτώση δαννύμενος επί τα έξω επάνεισι προς εαυτόν,
διεστράφη πλήρως η ανθρώπινη προσωπι- δι’ εαυτού προς τον Θεόν». Πρβλ. και Υπέρ
κότητα, ακόμα και αυτή η προαίρεση, το των ιερώς ησυχαζόντων 2,2,25, Συγγράμμα-
Σελίδα 14
