Page 5 - karampelias-agioskosmas

Εν συνεχεία, επέστρεψε πάλι στον Άθω, για να ξεκινήσει την
τελευταία περιοδεία του. Κήρυξε σε αρκετά χωριά στη Χαλκιδική και
συνέχισε προς τη λοιπή Μακεδονία. Στη Βέροια, Νάουσα, Έδεσσα
(Βοδενά), Κοζάνη και Σιάτιστα, προσπαθεί να πείσει τους δίγλωσσους
βλαχόφωνους κατοίκους να χρησιμοποιούν αποκλειστικά τα ελληνικά.
Στα βλαχοχώρια της Πίνδου και του Γράμμου, διδάσκει, στήνει σταυρούς,
ιδρύει σχολεία. Το πέρασμά του αναφέρεται στα χωριά Βλάστη,
Κλεισούρα, Βλαχοκλεισούρα, Βλαχολίβαδο, Λαψίστα, Σελίτσα κ.λπ. Στην
Ανασελίστα, ιδρύει σχολείο ενώ την Καστοριά, την επισκέπτεται το 1775
και το 1778.

Το πέρασμά του συνοδεύεται από διηγήσεις θαυμάτων μικρών και
μεγάλων: στη Λόσνιτσα (Γέρμα), οι κάτοικοι μιλούν για το αποτύπωμα
του ποδιού του που έμεινε στην πέτρα στην οποία πάτησε για να ανέβει
στο άλογο και την οποία εντοίχισαν δίπλα από την είσοδο του ναού του
χωριού. Στη Στεφανιάδα της Αργιθέας, στα Άγραφα, οι ντόπιοι
διηγούνται πως ο Κοσμάς ευλόγησε μια «πατλιά» στον ίσκιο της οποίας
ξεκουράστηκε και από τότε το δένδρο αυτό, μέχρι σήμερα, βγάζει λευκά
άνθη και ευωδιάζει από τα μέσα Απριλίου έως τα μέσα Ιουνίου. Αντίθετα,
στη Σκλάταινα (Δρακότρυπα), δεν τον δέχτηκαν και ορισμένοι αποδίδουν
τις σημερινές κατολισθήσεις στην περιοχή στην ασέβεια των προγόνων
τους. Στον Μεσοπόταμο (Λυκούρεσι), ένας Τούρκος, αναφέρει ο
Σάπφειρος Χριστοδουλίδης, θέλοντας να περιγελάσει το κήρυγμα και τον
σταυρό που έστησε, κατασκεύασε κρεβάτι με τα ξύλα του, αλλά αμέσως
αρρώστησε βαριά και ζήτησε να εξιλεωθεί, κτίζοντας στο σημείο εκείνο
11
την πρώτη εκκλησία, στο όνομα του Αγίου Κοσμά .

Δύο φορές πέρασε από την περιοχή των Γρεβενών, ίδρυσε σχολεία
στα βλαχόφωνα, εξισλαμισμένα χωριά των Βαλαάδων, ενώ σε σταυρό
κοντά στο χωριό Σμίξη υπάρχει ακόμα η φράση, «’Eδω ευλόγησε ο
Πατροκοσμάς τη Σμίξη». Στο χωριό Ρατοσινίστα, λέγεται πως
προφήτευσε πως «αυτό θα γένη ρωμαίικο», ενώ στο χωριό Τσιράκι ζήτησε
να κοιμηθεί στον πιο φτωχό του χωριού και έτσι φιλοξενήθηκε στο σπίτι
ενός τσιγγάνου. Στη Σαμαρίνα έχει μείνει ζωηρή η μνήμη της διέλευσής
του και το 1943 δημιουργήθηκε εκκλησία σε ύψωμα από όπου πιστεύεται
ότι μίλησε. Στην Κατερίνη και τα γύρω χωριά, το πέρασμά του

11 Σαπφ. Χριστοδουλίδης, ό.π., σσ. 22· Μ. Μαμασούλα, Ο βίος του Αγίου Κοσμά,
http://afilad.gr/index.php/themata/2012-11-06-22-35-57/11-0

4