Page 6 - karampelias-agioskosmas
P. 6

υπενθυμίζουν οι δύο ναοί που έχουν κτιστεί σχετικά πρόσφατα στην πόλη
                   και  στο  χωριό  Άνω  Μηλιά .  Σε  όλες  της  περιοχές  από  όπου  πέρασε,
                                                   12
                   βρίσκονται δέντρα, υψώματα, σταυροί  ακόμα και πηγές που συνδέονται
                   με τη μνήμη του· έτσι, στις Καρυές των Τρικάλων, βρίσκεται η «πηγή του
                   Αγίου»,  απ’  όπου  μίλησε  ο  Άγιος·  στη  Ραψάνη,  υψώνεται  ακόμα  ο  γέρο
                   πλάτανος  από  όπου  αναφέρεται  ότι  κήρυξε.  Δύο  φορές  πέρασε  από  τα
                   Τρίκαλα, και σήμερα, στον ναό που φέρει το όνομά του, φυλάσσεται «το
                   πουκάμισο  του  Αγίου  που  βρέθηκε  στην  Κρανιά  Ασπροποτάμου»  ενώ
                   στην Καλαμπάκα διατηρείται «Ενθύμηση» σχετικά με την περιοδεία του.





                   Ο αλφαβητισμός του λαού

                          Ο  Κοσμάς  θεωρούσε  αλληλένδετες  την  αντιμετώπιση  των
                   εξισλαμισμών,  την  ηθικοποίηση  της  καθημερινής  ζωής  και  τον
                   αλφαβητισμό  των  ραγιάδων.  Στα  τουλάχιστον  δεκαπέντε  χρόνια  ενός
                   χωρίς προηγούμενο κηρύγματος, θα αναδειχθεί στον πρώτο εκπαιδευτικό
                   αναμορφωτή  του  ελληνισμού,  ξεκινώντας  όχι  «από  τα  πάνω»  και  τις
                   ανώτερες      σχολές     αλλά      από     τα    κάτω.     Ακολουθώντας        και
                   συστηματοποιώντας το εκπαιδευτικό ιδεώδες και την πρακτική δασκάλων

                   του γένους, όπως ο Ευγένιος Γιαννούλης και ο Αναστάσιος Γόρδιος, που
                   θα  διδάξουν  στο  Καρπενήσι  η  στα  ταπεινά  Βραγγιανά  των  Αγράφων,
                   αρνούμενοι  να  μετακινηθούν  σε  μεγαλύτερες  πόλεις  και  σχολές,  ο
                   Αιτωλός θα θέσει ως στόχο του τη λαϊκή παιδεία  – ο πρώτος που θα το
                   κάνει τόσο συστηματικά. Διαβάζουμε σε επιστολή του προς τον αδελφό
                   του Χρύσανθο, τον Μάρτιο του 1779, λίγους μήνες πριν το μαρτύριό του:

                   Έως  τριάκοντα  επαρχίας  περιήλθον,  δέκα  σχολεία  ελληνικά  εποίησα,
                   διακόσια  δια  κοινά  γράμματα,  του  Κυρίου  συνεργούντος  και  τον  λόγον
                   μοι  βεβαιούντος  δια  τινων  επακολουθησάντων  σημείων.  Πλην  δόξα  τω
                   λέγοντι, η γαρ δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται. [  ]  Υγίαινε ψυχικά

                   και σωματικά .
                                  13




                   12      Πάμπολλες  είναι  οι  εκκλησίες,  τα  παρεκκλήσια  και  τα  εικονοστάσια  που  έχουν
                      κτιστεί σε όλη την Ελλάδα –πέντε ναοί βρίσκονται στην Αθήνα–, τιμώντας το όνομά
                      του, περισσότερες από οποιονδήποτε σύγχρονο άγιο ή όσιο.
                   13  Χ. Κοντού, Εφημερίς των Φιλομαθών, τ. ΙΕ΄ (1867), σ. 1413.


                                                            5
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11