Page 13 - moglenidis_agkosmas

εδικήν μου προκοπήν, το εδικόν μου καλόν, και εβγήκα να περιπατώ από
41
τόπον εις τόπον και να διδάσκω τους αδελφούς μου» .
ο
Είναι χαρακτηριστικό, να αναφέρουμε, ότι ο Άγος Κοσμάς τον 18
αιώνα θεωρεί, ότι για τους υπόδουλους Ορθοδόξους χριστιανούς ο
42
κίνδυνος των Δυτικών είναι μεγαλύτερος από αυτόν των Τούρκων . Η
πίστη διαφυλάσσονταν καλύτερα υπό τους οθωμανούς από ότι υπό τους
Ενετούς και λοιπούς Καθολικούς. Με την αποστολή ιεραποστόλων
συνεχίστηκαν οι θρησκευτικές πιέσεις των Ρωμαιοκαθολικών στις
υπόδουλες περιοχές και μετά την Άλωση.
Η θεία Πρόνοια έστειλε τον άγιο Κοσμά τον Αιτωλό, που δεν ήταν
βέβαια ο μόνος. Διατήρησε άσβεστη τη φλόγα της πίστεως στις καρδιές
των απλοϊκών χριστιανών της εποχής του, που χειμάζονταν πνευματικά
από την οθωμανική λαίλαπα . Έργο του, «η Διαφώτιση και ο
43
44
επανευαγγελισμός» των χριστιανών , διότι, «το αποπνικτικό σκοτάδι
45
της τουρκικής κυριαρχίας, κρατούσε το Γένος στην φρικαλεότητα, μιας
ατέλειωτης νύκτας» .
46
Κατά την μαρτυρία του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη, ο Κώνστας,
όπως ήταν το λαϊκό του όνομα, «φλεγόμενος υπό έρωτος μαθήσεως
μετέβη μετ’ άλλων Αιτωλών εις το Αγιώνυμον Όρος , προς κτήσιν
47
48
παιδείας υψηλής» , δηλαδή, για την συμπλήρωση των γνώσεών του
49
έφθασε στην Αθωνιάδα Σχολή . Αναφέρει, λοιπόν, τα εξής: «μετέβη εις
50

41
Μον. Μωϋσέως Αγιορείτου, Διδάγματα από τη ζωή και το έργο του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, έκδ.
Πρότυπες Θεσσαλικές Εκδόσεις, Τρίκαλα, Αθήνα 2006, σσ. 15-16. Βλ και Γ. Βρέλλη, Κοσμάς ο
Αιτωλός, Γιάννινα 1980, σ. 10. Βλ. και Μαρίας Μαμασούλα, Πατροκοσμάς, όπ.π., σσ. 24-25. Βλ. και
Στ. Σάκκου, όπ.π., σσ. 39-40. Βλ. και Π. Πάσχου, όπ.π., σσ. 533-534. Βλ. και Μητρ. Αιτωλίας και
Ακαρνανίας Κοσμά, όπ.π., σ. 173. Βλ. και Χρ. Κρικώνη, Η Ορθόδοξος Εκκλησία, όπ.π., σ. 102.
42 Αν. Μαρά, Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, έκδ. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2012, σσ. 24-25.
43
Γ. Μαρτζέλου, «Θεολογία και ζωή στις διδαχές του Αγ, Κοσμά του Αιτωλού», Πρακτικά Θεολογικού
Συνεδρίου με θέμα: εις τιμήν και μνήμην των Νεομαρτύρων, έκδ. Ιερά Μητρόπολις Θεσσαλονίκης,
Θεσσαλονίκη 1988, σ. 395.
44 Κ. Κούρκουλα, Λεύκωμα Διδασκάλων του Γένους, έκδ. ΟΕΔΒ, Αθήναι 1971, σ. 68.
45
Φάνη Μιχαλοπούλου, Κοσμάς ο Αιτωλός, Αθήνα 1940. Βλ. και Αποστόλου Βακαλοπούλου, Ιστορία
της Μακεδονίας, 1354 – 1833, Θεσσαλονίκη 1969, σ. 348.
46
Γ. Μεταλληνού (πρωτ,), Παράδοση και Αλλοτρίωση. Τομές στην πνευματική πορεία του Νεωτέρου
Ελληνισμού κατά την μεταβυζαντινή περίοδο, έκδ. «Δόμος», Αθήνα 1998, σ. 86.
47 Κ. Ν. Σάθα, Νεοελληνική Φιλολογία (1453-1821), Αθήναι 1868, σ. 487.
48
Μ. Μαμασούλα, Ο Εθναπόστολος Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, Βίος, Διδαχές, Επιστολές και
Προφητείες, έκδ. Ενωμένη Ρωμηοσύνη, Θεσσαλονίκη 2016, σ. 17.
49 Νικοδήμου Αγιορείτου, Νέον Μαρτυρολόγιον, ήτοι μαρτυρία των νεοφανών μαρτύρων, Έκδοσις
Τρίτη, Αθήναι 1961, σ. 731. Βλ. και Κ. Γ. Ζησίου, Διδάσκαλοι του Γένους, Αθήναι 1915, σ. 84.
50 Νικ. Τωμαδάκη, «Ο Εθναπόστολος Κοσμάς ο Αιτωλός», Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Επιστημονικού
Συνεδρίου με θέμα: Βόρειος Ήπειρος – Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, έκδ. Ιερά Μητρόπολις
Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης, Αθήναι 1988, σ. 519.

12