Page 7 - Παναγία
P. 7

www.pemptousia.gr                                        Tεύχος 01 / Παναγία / 1 Ιανουαρίου 2012



        Η αναμαρτησία της                                       διατυπώσει  ιδιαίτερα  δόγματα  για  την  Παναγία.
                                                                     Εξαρχής  η  Εκκλησία  δεν  επιχείρησε  να

        Παναγίας                                              Δόγματα διατύπωσε μόνο για τον Τριαδικό Θεό (Τριαδικό
                                                              δόγμα)  και  τον  ενανθρωπήσαντα  Λόγο  (Χριστολογικό
                                                              δόγμα).  Η  δογματική  διδασκαλία  της  Εκκλησίας  για
                                                              την  Παναγία  διατυπώθηκε  βαθμηδόν  σε  άμεση  σχέση
                                                              με την Χριστολογία. Μόνο η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
        Γέροντας Εφραίμ Βατοπαιδινός
        Καθηγούμενος Ιεράς Μονής Βατοπαιδίου                  διατύπωσε  ιδιαίτερα  δόγματα  για  την  Παναγία
                                                              (ασπόρου συλλήψεως, ενσωμάτου μεταστάσεως). Έτσι
                                                              ο Μέγας Βασίλειος μέσα στην προοπτική της αρχαίας
                                                              Πατερικής  Παραδόσεως,  απευθυνόμενος  προς  αυτούς
               «Ως  έμψυχω  Θεού  κιβωτώ,  ψαυέτω  μηδαμώς    πού  αμφισβητούσαν  την  μετά  τόκον  παρθενία  της
        χειρ  αμύητων»,  ψάλλουμε  στην  ενάτη  ωδή  πολλών   Θεοτόκου,  μετατόπιζε  την  σπουδαιότητα  του  θέματος
        Θεομητορικών  εορτών.  Πράγματι  το  μυστήριο  περί   στην παρθενική Γέννηση του Χριστού, και έλεγε ότι η
        του  προσώπου  και  της  ζωής  της  Θεοτόκου  αποτελεί   παρθενία ήταν αναγκαία ως την ενανθρώπηση, για το
        βιβλίο  «κατεσφραγισμένον  σφραγίσιν  επτά»   για     ύστερα ας μην είμαστε περίεργοι λόγω του μυστηρίου
                                                     [1]
        τους  αμύητους,  τους  μη  έχοντας  την  αποκάλυψη,  την   πού περικλείεται .
                                                                              [2]
        θεία  Χάρη.  Μυστήριο  αληθινό  και  τολμηρό,  θείο  και
        ανθρώπινο·  ανέγγικτο  από  τον  χοϊκό  άνθρωπο.  Πώς        Ο  άγιος  Κύριλλος  Αλεξανδρείας  πού  η
        μπορεί κάποιος να νοήσει τα υψηλότερα, τα περί της    διδασκαλία του για τον όρο «Θεοτόκος» θεμελιώθηκε
        Θεοτόκου,  αφού  δεν  έχει  πείρα  ούτε  των  κατωτέρων;   από την Γ΄ Οικουμενική Σύνοδο  και ο άγιος Ιωάννης
                                                                                            [3]
        Πώς μπορεί ο άνθρωπος που δεν έχει καθαρισθεί από     ο Δαμασκηνός αποτελούν δύο βασικούς σταθμούς στην
        τα πάθη να ομιλεί με αυθεντία περί θεώσεως;           ανάπτυξη της δογματικής διδασκαλίας για την Παναγία.
                                                              Γενικά μπορούμε να πούμε ότι από την Γ’ Οικουμενική
                                                              Σύνοδο  και  ύστερα  η  αφομοίωση  της  δογματικής
                                                              διδασκαλίας για την Θεοτόκο ήταν πολύ αργή.

                                                                     Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς τον 14ο αιώνα,
                                                              πού  χαρακτηρίστηκε  ως  αιώνας  του  χριστιανικού
                                                              ανθρωπισμού  για  το  Βυζάντιο,  σε  αντίθεση  με  τους
                                                              προγενεστέρους  Πατέρες  ήταν  ίσως  ό  πρώτος,  πού
                                                              τόνισε την ανθρωπολογική σπουδαιότητα του προσώπου
                                                              της Θεοτόκου, χωρίς βέβαια να αγνοεί την Χριστολογική
                                                              σπουδαιότητα  της  ή  να  παύει  να  την  προϋποθέτει.
                                                              Μίλησε εκτενώς για το πρόσωπο και την ασκητική ζωή
                                                              της  Παρθένου!  Την  παρουσίασε  ως  ησυχάστρια  μέσα
                                                              στα  Άγια  των  Αγίων  και  την  πρόβαλε  ως  πρότυπο
                                                              πνευματικής  τελειώσεως .  Αυτός  απέδειξε  ότι  πρώτη
                                                                                     [4]
                                                              η  Παναγία  είδε  τον  αναστάντα  Χριστό.  Κατά  τον
                                                              άγιο Γρηγόριο αύτη ήταν η μόνη «κυρίως φερωνύμως
                                                              παρθένος»·  είχε  αποκτήσει  την  τελεία  αγνεία,  ήταν
                                                              παρθένος  στο  σώμα  και  την  ψυχή  και  δεν  μπορούσε
                                                              να  αγγίξει  κάποιος  μολυσμός  ούτε  τις  αισθήσεις  του
                                                              σώματος της ούτε τις δυνάμεις της ψυχής της .
                                                                                                        [5]
                                                                     Την γραμμή αυτήν του Παλαμά ακολούθησε και
               Στα ευαγγέλια αποσιωπάται η ζωή της Παναγίας   ο  σχεδόν  σύγχρονος  του  άγιος  Νικόλαος  Καβάσιλας.
        Παρθένου  και  μόνο  λίγα  μας  αποκαλύπτονται.  Πολλά   Αυτός  γράφει  ότι  «προξενεί  έκπληξη  όχι  μόνο  στους
        όμως  άλλα,  όπως  και  την  σημασία  και  έννοια  των   ανθρώπους,  αλλά  και  σε  αυτούς  τους  αγγέλους,  το
        ευαγγελικών  αναφορών,  τα  διδάσκει  το  Άγιο  Πνεύμα   πώς,  ενώ  η  Παρθένος  ήταν  μόνο  άνθρωπος  και  δεν
        με την Παράδοση της Εκκλησίας μας· τα αποκαλύπτει     είχε τίποτε περισσότερο από τους άλλους ανθρώπους,
        πολλές φορές η ίδια η Θεοτόκος στους πιστούς δούλους   μπόρεσε να διαφύγει, μόνη αύτη, την κοινή αρρώστια
                                                                                 [6]
        Της, στους Πατέρες της Εκκλησίας.                     (δηλ. την αμαρτία)» . Αύτη ήταν η «πρώτη και μόνη
                                                              της αμαρτίας καθάπαξ απηλλαγμένη» .
                                                                                                 [7]
               Θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας, αλλά
        και να ζητήσω τις προσευχές σας, για να προχωρήσουμε         Ακολουθεί  ο  άγιος  Νικόδημος  Αγιορείτης,  ο
        με την Χάρη του Θεού στην ανάπτυξη του τόσο λεπτού    όποιος κάνοντας μία συνθετική θεολογία με βάση όλους
        και  σημαντικού  αυτού  θέματος,  πού  άπτεται  του   τους  προγενέστερους  Πατέρες  διακηρύττει:  «Αν  καθ’
        προσώπου της Παναγίας μας, άλλα έχει σχέση και με     υπόθεσιν  όλοι  οι  άνθρωποι,  και  τα  λοιπά  κτίσματα
        την δική μας πνευματική ζωή.                          ήθελον γείνη κακά, μόνη η Κυρία Θεοτόκος ήτον ικανή
        Η αναμαρτησία της Παναγίας                                                                         Σελίδα  7
   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12