Page 9 - Παναγία

www.pemptousia.gr Tεύχος 01 / Παναγία / 1 Ιανουαρίου 2012

Αν είχε διαπράξει αμαρτίες -έστω και μόνο με σε ορισμένα αγιογραφικά χωρία και περιστατικά, πού
τον λογισμό- η Παρθένος πριν από τον Ευαγγελισμό, δυστυχώς τα παρερμηνεύουν. Έτσι κατά τον γάμο στην
πώς θα μπορούσε να έλθει, να σαρκωθεί, να ενωθεί Κανά της Γαλιλαίας [40] υποστηρίζουν ότι η Θεοτόκος
ο Αγαθός, ο Άγιος Θεός με κάτι πού δεν θα ήταν «εκινήθη “εκ της ασθενείας της κενοδοξίας”», επειδή
αγαθό και άγιο, άλλα θα είχε πείρα της αμαρτίας; Η «ηνώχλησεν ακαίρως τον Κύριον όταν αρχικά αρνήθηκε
θεοχώρητος Παρθένος έζησε επί γης σαν να μην είχε ο Χριστός να κάνει το θαύμα καθώς τον προέτρεπε
σχέση με την αμαρτία πού είχε διαπραχθεί στην ιστορία η Μητέρα Του» [41] . Άλλα νομίζουμε ότι εδώ ακριβώς
της ανθρωπότητας. Ο άγιος Νικόλαος ο Καβάσιλας την φανερώνεται το μέγεθος της παρρησίας της Θεοτόκου,
παρομοιάζει με την κιβωτό του Νώε, πού έλαβε μέρος γιατί ο Χριστός παρά την αρχική Του άρνηση υπήκουσε
και μάλιστα σωστικό κατά τον Κατακλυσμό, αλλά δεν στην Παναγία και έκανε το θαύμα [42] . Κάτι παρόμοιο
είχε καμμία σχέση με τους ανθρώπους της εποχής του συνέβη στο σχετικό θαύμα με μία από τις επτά
Νώε [29] . θαυματουργές εικόνες πού φυλάσσονται στην Μονή
μας, την Παναγία την Παραμυθία [43] . Για την περίπτωση
Η Παρθένος γεννημένη από ανθρώπους -τον κατά την οποία ο Χριστός μιλούσε στα πλήθη, ενώ η
Ιωακείμ και την Άννα- ήταν κληρονόμος και φορέας του Μητέρα Του και οι νομιζόμενοι αδελφοί Του ήθελαν να
προπατορικού αμαρτήματος, στις συνέπειες του, την του μιλήσουν και είπε ο Χριστός, ότι «όστις αν ποίηση
θνητότητα, τα αδιάβλητα πάθη [30] · παίρνοντας από τον το θέλημα του πατρός μου του εν ουρανοίς, αυτός μου
Θεό τόση βοήθεια, όση έδωσε ο Θεός και σε όλους τους αδελφός και αδελφή και μήτηρ εστίν» [44] , υποστηρίχθηκε
άλλους ανθρώπους έζησε αναμάρτητα, προ του τόκου. ότι με την απάντηση του ο Κύριος «κατήσχυνεν ήρεμα
Από αυτό το αναμάρτητο σώμα και την αναμάρτητη τον φιλόδοξον αυτής σκοπόν και το τυραννικόν πάθος
ψυχή, τον ενιαίο δηλαδή αναμάρτητο άνθρωπο, πήρε της κενοδοξίας απήλασεν» [45] . Ο Χριστός όμως εδώ,
ό Υιός και Λόγος του Θεού αναμάρτητο σώμα και όπως και σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις Του, δεν
αναμάρτητη ψυχή και έγινε άνθρωπος, μόνος Αυτός με δείχνει οποιαδήποτε συναισθηματική προσκόλληση προς
άσπιλη σύλληψη. την Μητέρα Του, γι’ αυτό εξάλλου και στα ευαγγέλια
δεν φαίνεται ποτέ να την αποκάλεσε «Μητέρα». Γιατί,
Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο «φύσει οποίος δεν έχει βιώσει την εν Πνεύματι Αγίω αγάπη,
αναμάρτητον και θελήσει αυτεξούσιον» [31] . Λόγω κακής μπορεί να παρερμηνεύσει αυτήν ως συναισθηματική.
χρήσεως του αυτεξουσίου εισήλθε η αμαρτία στον Υπάρχει όμως τεράστια διαφορά μεταξύ των δύο ειδών
άνθρωπο και τον κυρίευσε. Κατά τον άγιο Νικόλαο αγάπης· όση η διαφορά μεταξύ κτιστού και ακτίστου.
Καβάσιλα ο Κύριος γνώριζε ότι ο άνθρωπος μπορεί να Επίσης ο Χριστός δεν ήθελε να έχει ως μαρτυρία για το
του προσφέρει καθαρή και αγνή την ανθρώπινη φύση έργο Του, την Μητέρα Του, γιατί, αφού απευθυνόταν
-όπως τότε πού την πρωτοδημιούργησε- για να πάρει κυρίως στους απίστους και σκληροτράχηλους Ιουδαίους,
από αυτήν την Μητέρα Του [32] . Ο Θεός περίμενε να η μαρτυρία της θα ήταν ύποπτη. Κάτι τέτοιο προβάλλει
δημιουργηθεί «η μόνη Αγνή και Άχραντος Παρθένος», και ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, όταν εξηγεί, γιατί
για να εκπληρώσει την προ καταβολής κόσμου οικονομία οι ευαγγελιστές δεν ανέφεραν ρητώς ότι ο αναστάς
Του. Δεν μεταβάλλει τα σχέδια Του, δεν αναιρεί τα Χριστός εμφανίσθηκε πρώτα στην Παναγία Μητέρα
δημιουργήματα Του, γιατί αυτό θα έδειχνε ότι κάτι δεν Του [46] .
«εποίησε λίαν καλά» [33] .
Ισχυρίζονται ακόμη κατά την σταύρωση του
Βέβαια και ο τοκετός της Θεοτόκου ήταν Χρίστου ότι «η ρομφαία πού διήλθε» την καρδία
[47]
αναμάρτητος, αφού ήταν υπερφυσικός, «άνευ ωδίνων». της Θεοτόκου οφειλόταν στην απιστία της και ότι
Άλλα και μετά τον τόκο της έζησε αναμάρτητα, αφού σκανδαλίσθηκε και κλονίσθηκε με τον ατιμωτικό θάνατο
μάλιστα ενοίκησε σε αυτήν «πάν το πλήρωμα της Θεότητος του Χριστού [48] . Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης όμως
σωματικώς» [34] . Από την στιγμή της «επισκιάσεως της γράφει: «Ημείς δεν φθάνομεν εις το πλήρωμα της
δυνάμεως του Υψίστου» [33] , δηλαδή του Αγίου Πνεύματος, αγάπης της Θεοτόκου, και δια τούτο δεν δυνάμεθα να
κατά τον Ευαγγελισμό, η Παναγία Παρθένος λαμβάνει εννοήσωμεν πλήρως το βάθος της θλίψεως αυτής. Η
μία συνεχή αύξηση αγιασμού, η οποία δεν σταματά, αγάπη αυτής ήτο τελεία. Ηγάπα απείρως τον Θεόν και
δεν διακόπτεται. Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς γράφει: Υιόν αυτής, άλλ’ ηγάπα και τον λαόν αγάπη μεγάλη.
«Αγία μεν γαρ ει συ, φησί, και κεχαριτωμένη, Παρθένε· Και τί ησθάνετο αρά γε, ότε εκείνοι, τους οποίους αύτη
Πνεύμα δε πάλιν Άγιον επελεύσεται επί σε δι’ αγιασμού τοσούτον ήγάπα και των οποίων την σωτηρίαν έπόθει
προσθήκης υψηλοτέρας ετοίμαζον και προκατάρτιζον έως τέλους, εσταύρουν τον ηγαπημένον Υιόν αυτής; Δεν
την εν σοι θεουργίαν» [36] . Στοιχώντας στον Παλαμά ο δυνάμεθα να συλλάβωμεν τούτο, διότι ολίγη είναι η
π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ θεωρεί ότι κατά την στιγμή αγάπη ημών δια τον Θεόν και τους ανθρώπους» [49] .
του Ευαγγελισμού έχουμε για την Παρθένο «πρόωρη
Πεντηκοστή». Κατά τον Ευαγγελισμό δηλαδή συμβαίνει Βέβαια για να φανεί ότι η Θεοτόκος ήταν
στην Παρθένο η κάθαρση πού λέγουν οι Πατέρες [38] , όχι άνθρωπος και όχι θεά, γιατί ο Νεστόριος και άλλοι
κάθαρση από προσωπικά αμαρτήματα πού δεν υπήρχαν, αιρετικοί έλεγαν, «υπό ανθρώπου δε Θεόν τεχθήναι
αλλά «προσθήκη χαρίτων [39] . αδύνατον» [50] , ο ευαγγελιστής Λουκάς μας διέσωσε το
Όσοι δεν αποδέχονται την αναμαρτησία της περιστατικό κατά το όποιο η Παναγία, όταν επέστρεφε
Θεοτόκου προσπαθούν να στηρίξουν την άποψη τους από την Ιερουσαλήμ, δεν γνώριζε πού ήταν το παιδί

Η αναμαρτησία της Παναγίας Σελίδα 9