Page 14 - Οι διά Χριστόν Σαλοί
P. 14
ΑΝΑΛΕΚΤΑ Τεύχος 22 / Δια Χριστόν Σαλοί / 13 Ιουνίου 2014 www.pemptousia.gr
προόδου, δηλ. από την καθαρτική σε φωτιστική ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
και τέλος στην μυστική ή τελειοποιό[17], όπου ο
άνθρωπος από δούλος o οποίος φοβάται τις τιμω- [1] Βλ. ΓΚΟΡΑΪΝΩΦ ΕΙΡ., Οι διά Χριστόν σαλοί,
ρίες και από μισθωτός που αποβλέπει σε αμοι- ο.π., σ.15.
βές, γίνεται υιός του Θεού, που αγαπά το Θεό
και ενώνεται μ’ Αυτόν λόγω αγάπης[18], καθώς ο [2] SPIDLIK Τ., I Grandi Mistici Russi, Roma 1977,
Θεός «ἀγάπη ἐστί»[19] και η τέλεια αγάπη «ἒξω p. 140.
βάλλει τὸν φόβον, ὅτι ὁ φόβος κόλασιν ἔχει, ὁ δὲ
φοβούμενος οὐ τετελείωται ἐν τῇ ἀγάπῃ»[20]. [3] E.BEHR-SIGEL, Prière et Sainteté dans l᾽Eglise
Russe, éd. du Cerf, Paris 1950, p. 92.
Οι άγιοι με τον αγώνα τους επιδεικνύουν την
αμετάκλητη απόφασή τους να κατευθύνουν τη [4] Βλ. Lev Jillet hiéromoine, “Une forme d’Ascèse russe”,
βούλησή τους στον αληθινό της σκοπό, που είναι Irénikon 3, Monastere de Chovetogne, Belgique 1927,
η ομοίωση προς το Θεό. Η απόφαση αυτή ενεργεί- σ. 15. Επίσης, ORAINOFF Ι., Les fols en Christ,
ται με απόλυτη ελευθερία, χωρίς να επιβάλλεται. Paris 1983, σ. 191. Ο G. Fedotov αριθμεί 36 σαλούς
Από τη στιγμή που υπάρχει η ελεύθερη συγκατά- αναγνωρισμένους επίσημα από την Εκκλησία της
θεση, το έργο το αναλαμβάνει η θ. Χάρη[21]. Ρωσίας. FEDOTOV G., The Russian Religious Mind,
1966, σ. 330. Πρβλ. ΜΑΡΤΙΝΗ ΠΑΝ., Ο σαλός
Παρόλα αυτά, για να φθάσει κανείς στην τε- Αγ. Ανδρέας και η σαλότητα στην Ορθόδοξη Εκ-
λειοποιό κατάσταση της θεώσεως, απαιτείται κλησία, ο.π., σ. 15.
άσκηση[22]. Ειδικά τα δάκρυα (μετανοίας ή και
δοξολογίας) κατέχουν εξέχουσα θέση στη μυστική [5] Βλ. ARSENIEV Ν., Russian piety, St. Vladimir
διδασκαλία των Πατέρων[23]. Πρέπει να τονίσου- Seminary press, 1975, p.107. Πρβλ. ΜΑΡΤΙΝΗ
με πως η άσκηση δεν στρέφεται ενάντια στη φύση, ΠΑΝ., Ο σαλός Αγ. Ανδρέας και η σαλότητα στην
αλλά αντίθετα αποσκοπεί στην αποδέσμευσή της Ορθόδοξη Εκκλησία, ο.π., σ. 15.
από την αμαρτία. Με την άσκηση καταπολεμού-
νται τα πάθη και εκδιώκεται ο διάβολος από το [6] Βλ. ΠΕΤΡΙΔΗ ΙΚ., Εμπαίζοντες «Ημείς μωροί
νου. Ο διάβολος πολεμάει τον άνθρωπο από μίσος διά Χριστόν…», ο.π., σ. 9.
προς το Θεό, αφού δεν μπορεί να βλάψει το Θεό,
στρέφεται εναντίον του ανθρώπου, που είναι η [7] Βλ. ΠΕΤΡΙΔΗ ΙΚ., Εμπαίζοντες «Ημείς μωροί
εικόνα του Θεού[24]. διά Χριστόν…», ο.π., σσ. 10-11.
Πρέπει όμως να γνωρίζουμε πως η αγιότητα [8] Α΄ Πέτρ. 1, 16. Πρβλ. ΚΟΪΟΥ Ν., Επ’ ελευθε-
δεν ταυτίζεται με τα επιτεύγματα της ηθικής ρία εκλήθητε, Αυτονομία και Ετερότητα στην Ηθι-
και της άσκησης, ούτε με υπερφυσικές εμπειρίες κή, εκδ. Αθ. Σταμούλη, Αθήνα 2004, σσ. 136-137.
οποιασδήποτε μορφής, διότι όλα αυτά μπορεί να
τα βρει κανείς και έξω από το χριστιανισμό. Η [9] Βλ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝ., Αγιολογία 1, εκδ.
αγιότητα δίνεται από το Θεό ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι Πουρναρά, Θεσσαλονίκη 1996, σ. 25.
ως μετοχή στην ίδια τη ζωή Του, αφού οι άγιοι δε
διαθέτουν δική τους αγιότητα, αλλά μετέχουν σ’ [10] Ο Eduard Williger στην εργασία του “Hagios”
εκείνη του Θεού, η οποία είναι ιδιότητα εκ φύ- τοποθετεί τον φόβο του ανθρώπου απέναντι στο
σεώς Του μόνο. Αυτό σημαίνει ότι οι άγιοι δεν Θεό σε τρεις βαθμίδες και σημαίνει: α) δειλία απέ-
είναι πρωτότυπα της αγιότητας, αλλά εικόνες του ναντι σε μία υπερφυσική δύναμη, β) φυσικό φόβο
μόνου Αγίου. Ο ιερός Χρυσόστομος συνδυάζει την απέναντι στο μυθικό Θεό και γ) σεβασμό. Βλ. ΠΑ-
αγιότητα με την ορθή πίστη και βίο και συνεχίζει ΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝ., Αγιολογία 1, ο.π., σ. 25.
λέγοντας πως δεν είναι άγιοι μόνο αυτοί που κά-
νουν θαύματα ή εκβάλλουν δαιμόνια, αλλά «πά- [11] ΣΚΑΡΛΑΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ, Λεξικόν τῆς Ελ-
ντες εἰσι»[25]. Ορθός βίος σημαίνει άρνηση της ληνικῆς Γλώσσας, ο.π., σ. 43.
αμαρτίας.
[12] Βλ. ΠΑΣΧΟΥ Β. Π., Άγιοι, οι φίλοι του Θεού,
εκδ. Αρμός, Αθήνα 1997, σ. 30. Βλ. επίσης, ΠΑ-
ΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝ., Αγιολογία 1, ο.π., σ. 26.
[13] Βλ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝ., Αγιολογία 1,
ο.π., σσ. 26-27
[14] ΠΑΣΧΟΥ Β. Π., Άγιοι, οι φίλοι του Θεού, ο.
π., σ. 30.
Σελίδα 14
