Page 6 - Lemontzis_Theosofia

και για αυτό το λόγο καθαιρέθηκε τo 1839 . Θέλοντας να
14
προωθήσει τις φιλοσοφικές του ιδέες ίδρυσε στο Λονδίνο, όπου
μετέβη το 1842, τον «Ελληνικόν Σύλλογον της Θεοσοφίας» . Είναι
15
πιθανόν λοιπόν η Μπλαβάτσκυ να μην διεκδικεί την πρωτοτυπία
αλλά να αντέγραψε τον όρο και ορισμένες ιδέες του Καΐρη. Βέβαια
ο όρος «Θεοσοφία» δεν είναι δημιούργημα ούτε του Καΐρη ούτε
της Μπλαβάτσκυ αλλά είναι αρχαιότατος και αποδίδεται από τον
Διογένη Λαέρτιο στον Αιγύπτιο αρχιερέα Ποτ Άμουν ή Ποτ
16
Άμμων που έζησε την εποχή των Πτολεμαίων, χρησιμοποιήθηκε
από τον νεοπλατωνικό φιλόσοφο Αμμώνιο Σακκά αλλά και από
17
χριστιανούς συγγραφείς, όπως τον Διονύσιο Αρεοπαγίτη , με
18

14 Ο Θεόφιλος Καΐρης (1784-1853) υπήρξε λόγιος, ιερωμένος, θεολόγος και φιλόσοφος
από την Άνδρο. Έζησε σε όλη τους την κλίμακα τα επαναστατικά γεγονότα. Μυημένος
έγκαιρα στη Φιλική Εταιρεία, έλαβε μέρος σε στρατιωτικές επιχειρήσεις,
τραυματίσθηκε και ταλαιπωρήθηκε από κακουχίες, εξελέγη επανειλημμένα
‘παραστάτης’ της Άνδρου στις Εθνικές Συνελεύσεις και εργάσθηκε για τη σύνταξη και
εφαρμογή τού Συντάγματος. Μετά από εξαιρετικές σπουδές στη Δυτική Ευρώπη
δίδασκε ανώτερα Μαθηματικά (Αναλυτική Γεωμετρία, Διαφορικό και Ολοκληρωτικό
Λογισμό) και Θεωρητική Μηχανική. Δίδασκε ακόμη Αστρονομία, Μετεωρολογία,
Γεωγραφία και Βιολογία. Το πρόβλημα ξεκίνησε όταν ο Καΐρης ίδρυσε μια
πανθεϊστική-φυσιοκρατική θρησκεία την οποία ονόμαζε «θεοσέβεια», στην οποία
θέλησε να προσηλυτίσει τους μαθητές του. Όπως έλεγε ο ίδιος, «την θρησκείαν αυτού
ενεπνεύσθη άνωθεν και ότι νύκτα τινά είδεν επί του ουρανού χρυσοίς γράμμασι
γεγραμμένας τας λέξεις ‘’θεόν σέβου’’». Χ. Παπαδόπουλου, Ιστορία, ό.π., σελ. 245.
15 Στ. Θεοδοσίου - Μ. Δανέζης, Θεόφιλος Καΐρης. Ο εισηγητής του Θεοσεβισμού στην
Ελλάδα, https://manosdanezis.gr/wp-content/uploads/2017/08/94ep.pdf
16 Α. Παπαδομιχελάκη, Θεοσοφία. Το έργο και η ιστορία της, Αθήνα 1997, σελ.8.
17 Βλ.Π.Τρεμπέλα, Θεοσοφία, Αθήνα 1998, σελ.5 και www.mystica.gr/biosEPBlav.htm.
18 Ο άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης ή Ψευδο-Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης, υπήρξε ένας
χριστιανός συγγραφέας -μάλλον ήταν Σύριος μοναχός- ο οποίος συνέταξε τα
χαρακτηριζόμενα ως Αρεοπαγιτικά συγγράμματα στα τέλη του 5 ή στις αρχές του
ου
6 ου αιώνα μ.Χ. Τα συγγράμματα είναι ψευδεπίγραφα και ο συγγραφέας ο ίδιος
αυτοαποκαλείται ως «Διονύσιος Αρεοπαγίτης», όνομα το οποίο κατείχε ο μαθητής του
Αποστόλου Παύλου και πρώτος επίσκοπος Αθηνών και δίδει ορισμένες σποραδικές
πληροφορίες για τον βίο του, προκειμένου να ενισχύσει την εντύπωση ότι ανήκει στην
περίοδο των Αποστόλων και ότι είναι ο Αρεοπαγίτης, για τον οποίο διατυπώνουν μνεία
οι Πράξεις. Παρόλα αυτά τα συγγράμματα του όμως εκφράζουν την Ορθόδοξη
Θεολογία καθώς κατόρθωσε να αναδειχθεί σε συστηματικό εισηγητή της διττής
θεολογικής γνώσεως, δηλαδή της καταφατικής και της αποφατικής, οι οποίες
αντιστοίχως αναφέρονται στις μεθεκτές Ενέργειες και στην αμέθεκτη Ουσία του
Τριαδικού Θεού. Χρ. Α. Τερέζη, «Πρόλογος», στο Διονύσιος Αρεοπαγίτης: Περί Θείων
Ὀνομάτων. Περί Μυστικῆς Θεολογίας, εκδ. Ζήτρος 2008, σελ. 9. Ο Μάξιμος ο
Ομολογητής υπερασπίστηκε με σθένος ότι είναι γνήσια πονήματα του Διονυσίου, βλ.,
Σχόλια εἰς τάς ἐπιστολάς τοῦ Ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου, PG 4, 29-431.
Παράλληλα, τα χρησιμοποιεί ο Λεόντιος Βυζάντιος, Κατά Νεστοριανῶν καί
Εὐτυχιανιστῶν, Α΄, PG 86, 1288C, 1304D. Βλ. D. Evans, “Leontius of Byzantium and
Dionysius Areopagite”, Byzantine Studies 7 (1980) 1-34. Ένας άλλος Πατήρ, ο

5