Page 6 - Ιατρικά
P. 6
Tεύχος 03 / Ιατρικά / 1 Φεβρουαρίου 2012 www.pemptousia.gr
Οι ηθικοί προβληματισμοί του ιατρικού σώμα- Στην χώρα μας, ο νόμος 3418/2005 παρέχει
τος για την παράταση της ζωής σε καταδικασμένους ικανοποιητικό πλαίσιο αντιμετώπισης των θεμάτων του
ασθενείς δεν είναι τωρινή. τέλους της ζωής. Λαμβάνει σοβαρά υπόψη τόσο τον σε-
βασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη και αξιοπρέπεια όσο και
Ο Πίνδαρος αναφέρει ότι : «…Ο Ασκληπιός, γιος την προστασία του θεράποντος ιατρού (σε περιπτώσεις
του Απόλλωνα, πιέστηκε έναντι αδράς αμοιβής, να χο- που π.χ. μια ένεση μορφίνης που στοχεύει στην ανα-
ρηγήσει θεραπεία σε πλούσιο ετοιμοθάνατο ασθενή όχι κούφιση των πόνων τους ασθενούς οδηγήσει στον θάνα-
για να τον θεραπεύσει αλλά να του παρατείνει τον θά- το ως παρενέργεια). Σημείο-κλειδί του συγκεκριμένου
νατο….» (Πλάτων, Περί Δημοκρατίας, 406 β-γ.) νόμου είναι το άρθρο 29 («Ιατρικές αποφάσεις για το
τέλος της ζωής»), όπου ορίζεται ότι «η επιθυμία του
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, σε ειδική συνέλευση ασθενούς να πεθάνει όταν αυτός βρίσκεται στο τελικό
με θέμα την προστασία των δικαιωμάτων των ασθενών στάδιο, δεν συνιστά νομική δικαιολόγηση για την διε-
με ανίατα νοσήματα και περί «αξιοπρεπούς τέλους της νέργεια πράξεων οι οποίες στοχεύουν στην επίσπευση
ζωής τους», κατέληξε στην εξής σύσταση: «Όταν η τε- του θανάτου».
χνητή παράταση της ζωής ασθενών με ανίατα νοσήματα
που βρίσκονται σε προθανάτια κατάσταση επιτυγχάνε- Η πραγματικότητα είναι πάντοτε πιο περίπλο-
ται με ιατρικά μέσα η τεχνικές που δεν ανταποκρίνονται κη από τον οποιοδήποτε σχεδιασμό και απαιτεί από
στις ανάγκες τους, αποτελεί ουσιαστική παρέμβαση στο το προσωπικό της ΜΕΘ μια στάση που χαρακτηρίζεται
βασικό τους δικαίωμα να κρατήσουν μέχρι το τέλος της από μεγάλη σοβαρότητα, αίσθημα ευθύνης, πλήρη ενη-
ζωής τους την ανθρώπινη αξιοπρέπειά τους» (Σύσταση μέρωση των συγγενών για την συνολική κατάσταση του
1418-21/06/1999). αρρώστου και ευρεία συναίνεση στον καθορισμό των
ενεργειών κατά περίπτωση.
Πολλοί καθολικοί ιατροί έκφρασαν τους συγκε-
κριμένους προβληματισμούς στον Πάπα Ιωάννη-Παύλο
ΙΙ, που πήρε σαφή θέση για το θέμα αυτό: «Με πλήρη http://www.pemptousia.gr/?p=9996
συνείδηση ο θεράπων ιατρός μπορεί να μην εφαρμόσει
θεραπευτικές αγωγές η πράξεις που δύνανται να προ-
σφέρουν στον πάσχοντα μόνο μία προσωρινή επώδυνη
αναστολή του θανάτου του, χωρίς όμως να διακόπτει
την βασική του νοσηλεία» (Evangelium vitae – Εγκύκλι-
ος 25/3/1995).
Για την Ορθόδοξη Εκκλησία: «Η εξαντλητική
προσπάθεια να διατηρήσουμε στην βιολογική ύπαρξη
άτομα καταδικασμένα, καθυστερώντας την στιγμή του
θανάτου, καταδεικνύει ολιγοπιστία και δυσκολία απο-
δοχής του θελήματος του Θεού».
Πολύ πιο πρόσφατα (2004) η Γαλλική Βουλή
με πλειοψηφία 98% ψήφισε τον Νόμο Leonetti, ο οποί-
ος θεσμοθετεί και οριοθετεί θεραπευτικές πρακτικές
που άπτονται της διακοπής των μέτρων στήριξης της
ζωής σε βαρέως πάσχοντες. Πιο συγκεκριμένα, ο Νόμος
Leonetti ορίζει το δικαίωμα των ασθενών να γνωρίζουν
τις διαδικασίες περιορισμού και διακοπής των επιθε-
τικών παρεμβάσεων, νομιμοποιεί την χορήγηση παρη-
γορητικών θεραπειών στους ασθενείς σε τελικό στάδιο
ανίατης ασθένειας, τίθεται ενάντια κάθε μορφής ευθα- Βιβλιογραφία:
νασίας και λέει «όχι» στις εξαντλητικές θεραπευτικές
παρεμβάσεις σε ασθενείς χωρίς κανένα προσδόκιμο Recommendations for end-of-life cate in intensive care unit. Ethics
επιβίωσης. Από την συγκεκριμένη νομολογία, το κύριο Committee of the Society Of Critical Care Medicine. Crit Care Med
μήνυμα που προκύπτει για τον θεράποντα ιατρό είναι 2001;29 (12):2332-2348.
ότι: «Δεν προκαλούμε τον θάνατο με την εκούσια ανα- Soulier JP. Πεθαίνοντας εν Ειρήνη . Εκδόσεις Zymel.
στολή κάθε υποστήριξης, αλλά και δεν τον παρεμπο- Αθήνα, 2000.
δίζουμε εφόσον είναι σε κάθε περίπτωση η επικείμενη
και αναπότρεπτη φυσική εξέλιξη. Δεν κάνουμε άσκοπες Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικόλαος.
θεραπευτικές παρεμβάσεις, αλλά δεν διακόπτουμε την «ΜΕΘ: στη μεθόριο της ζωής και του θανάτου». Κέντρο
βασική νοσηλεία». Βιοϊατρικής Ηθικής και Δεοντολογίας, 2005.
Wijdicks EFM. The diagnosis of brain death. NEJM 2001;341:1215.
Σελίδα 6 Ανδρέας Καραμπίνης, Διευθυντής ΜΕΘ Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο
