Page 12 - karapanagiotis-sindoni

οξείδιο του σιδήρου (Fe2O3) και θειούχο υδράργυρο (HgS) ως χρωστικές και κολλαγόνο ως
συνδετικό μέσο.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του McCrone στα δείγματα από την περιοχή
του εικονιζόμενου σώματος ταυτοποιήθηκαν πολλοί κόκκοι κόκκινης ώχρας (Fe2O3). Κατά τον
McCrone η πυκνότητα των κόκκων είναι μεγάλη και συνεπώς η χρωστική χρησιμοποιήθηκε
εσκεμμένα με σκοπό να συμβάλλει στη δημιουργία της εικόνας του σώματος. Όπως αναφέρθηκε
προηγούμενα, η ομάδα STURP ανέφερε την παρουσία του σιδήρου υπό τη μορφή οξειδίων στην
περιοχή του σώματος, αλλά υποστήριξε ότι η συγκέντρωση του σιδήρου είναι τόσο μικρή που (α)
δεν είναι ικανή να διαμορφώσει το εικονιζόμενο σώμα και (β) μάλλον προέρχεται από τις κηλίδες
αίματος, που κατά την ομάδα STURP φέρει η Σινδόνη. Επίσης, ο McCrone υποστήριξε ότι στα
δείγματα που φέρουν τις λεγόμενες κηλίδες ανίχνευσε εκτός από τα οξείδια του σιδήρου και θειούχο
υδράργυρο. Επιπλέον, κατέγραψε την παρουσία κολλαγόνου το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως
συνδετικό μέσο των χρωστικών. Εν κατακλείδι, ο McCrone υποστήριξε ότι το εικονιζόμενο σώμα
είναι αποτέλεσμα ζωγραφικής, για την απόδοση του οποίου ο καλλιτέχνης του Μεσαίωνα
χρησιμοποίησε κόκκινη ώχρα και στη συνέχεια τόνισε τις κηλίδες με θειούχο υδράργυρο. Κατά τον
McCrone, τα παραπάνω υλικά που ταυτοποιήθηκαν με μεθόδους μικροσκοπίας, φασματομετρίας
(XRF, XRD) και μικροχημικών δοκιμών, παραπέμπουν σε ζωγραφική, ενώ δεν καταγράφηκαν ίχνη
αίματος σε οποιοδήποτε δείγμα της Σινδόνης που μελέτησε.
Στη συνέχεια παρατίθενται κάποιες πληροφορίες για τις δύο χρωστικές που κατά τον
McCrone χρησιμοποιήθηκαν στη Σινδόνη του Τορίνο. Η κόκκινη ώχρα έχει χρησιμοποιηθεί ως
χρωστική από αρχαιοτάτων χρόνων. Για παράδειγμα έχει χρησιμοποιηθεί στις βραχογραφίες των
σπηλαίων της Κεντρικής Ευρώπης που χρονολογούνται την Παλαιολιθική εποχή. Ποσότητα
κόκκινης ώχρας που πιθανότατα χρησιμοποιούνταν ως υλικό καλλωπισμού και βαφής του σώματος
βρέθηκε πρόσφατα στο σπήλαιο Μπλόμπος της Νότιας Αφρικής που χρονολογείται χονδρικά το
100.000 π.Χ. Η ανακάλυψη αυτή συνοδεύτηκε από το αξιοσημείωτο σχόλιο, που κατέγραψαν οι
ερευνητές στην αντίστοιχη δημοσιευμένη εργασία τους, ότι οι πρώτοι άνθρωποι είχαν γνώσεις
15
Χημείας ! Αξίζει να σημειωθεί ότι η κόκκινη ώχρα είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη στη φύση και
μάλιστα όχι μόνο στον πλανήτη μας. Χημικές αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν σε δείγματα της
επιφάνειας του πλανήτη Άρη έδειξαν ότι αυτή είναι πλούσια σε οξείδια του σιδήρου, τα οποία
άλλωστε προσδίδουν και τη χαρακτηριστική απόχρωση του κόκκινου πλανήτη. Η παρουσία του
σιδήρου στην επιφάνεια του Άρη δεν αποτελεί έκπληξη. Ανεξήγητη όμως μέχρι σήμερα είναι η
παρουσία του οξειδωμένου σιδήρου που προϋποθέτει την παρουσία οξυγόνου. Η προέλευση αυτού
του οξυγόνου δεν έχει μέχρι σήμερα διαλευκανθεί.
Επιπλέον, σύμφωνα με τις εργασίες του McCrone στις περιοχές των κηλίδων εκτός από την
κόκκινη ώχρα, πιστοποιήθηκε και η παρουσία του θειούχου υδράργυρου (HgS) σε μεγάλες
ποσότητες που υποδηλώνουν την εσκεμμένη χρήση της χρωστικής, προκειμένου οι κηλίδες να
φαίνονται πιο κόκκινες από ό,τι η περιοχή του υπόλοιπου σώματος της Σινδόνης. Σημειώνεται ότι ο
HgS ανιχνεύθηκε από την ομάδα STURP, όμως μόνο σε ένα δείγμα και το αποτέλεσμα αυτό
χαρακτηρίστηκε ως τυχαίο. Φυσική πηγή του HgS είναι το ορυκτό κιννάβαρι που είναι γνωστό στον
16
άνθρωπο ήδη από τη Νεολιθική εποχή . Όμως ο McCrone υποστήριξε ότι ο HgS που ανίχνευσε στα
δείγματα της Σινδόνης δεν είναι φυσικής προέλευσης και συνεπώς δεν πρόκειται για το ορυκτό
κιννάβαρι. Κατά τον McCrone, ο HgS της Σινδόνης είναι τεχνητός και παρασκευάσθηκε με τεχνικές

15 Henshilwood et al. 2011.
16 Mioč et al. 2004.
11